Güneydoğu Anadolu Bölgesi Çayır-Mera ve Doğal Vejetasyonlarında Yer Alan Bazı Quercus Genotiplerinin Ot Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi
Özet Görüntüleme: 62
/ 
PDF İndirme: 35
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.13908064Anahtar Kelimeler:
Quercus, genotip, takson, makro elementlerÖzet
Bu araştırma, Güneydoğu Anadolu Bölgesi çayır-mera ve doğal vejetasyonlarında yer alan bazı Quercus taksonlarına (Q. brantii, Q. coccifera, Q. infectoria subsp. veneris ve Q. variabilis) ait genotiplerde ot kalite özelliklerini belirlemek amacıyla 2023 yılı Mayıs ayında yürütülmüştür. Çalışmada incelenen tüm genotiplerde ortalama ham protein (HP) % 17.71, kuru madde (KM) % 87.93, asit deterjanda çözünmeyen lif (ADF) % 25.13, nötral deterjanda çözünmeyen lif (NDF) % 46.01, asit deterjanda çözünmeyen protein (ADP) % 0.67, sindirilebilir kuru madde (SKM) % 69.33, kuru madde tüketimi (KMT) % 2.74, nispi yem değeri (NYD) 148.0, potasyum (K) % 2.48, kalsiyum (Ca) % 1.46, magnezyum (Mg) % 0.14, posfor (P) % 0.38, Ca/P 3.99 ve K/(Ca+Mg) 1.61 olarak bulunmuştur. Taksonlarda ise ortalama HP % 12.66-19.69, KM % 87.17-88.34, ADF % 23.64-29.51, NDF % 42.66-53.49, ADP % 0.63-0.72, SKM % 65.91-70.49, KMT % 2.24-3.01, NYD 114.6-164.3, K % 1.94-2.73, Ca % 0.98-1.71, Mg % 0.10-0.17, P % 0.32-0.42, Ca/P 2.32-5.45 ve K/(Ca+Mg) 1.07-2.29 arasında değişim göstermiştir. Araştırma sonucunda, incelenen önemli özellikler (HP, ADF, NDF, SKM, KMT ve NYD) bakımından en yüksek değerler Q. infectoria subsp. veneris taksonundan elde edilirken, bunu sırasıyla Q. brantii, Q. variabilis ve Q. coccifera taksonları takip etmiştir.
Referanslar
Açıkgöz, E., 2001. Yem Bitkileri. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No: 182. Vipaş A.Ş. Yayın No:58, Bursa.
Anonim, 2001. Tarımsal değerleri̇ ölçme denemeleri̇ teknik talimatı, Fiğ türleri (Vicia L. species). Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü, Ankara.
Akbağ, H.I., 2013. Katırtırnağı (Spartium Junceum), Kermes Meşesi (Quercus coccifera), Deniz Üzümü (Ephedra major), Akçakesme (Phillyrea latifolia) Bitkilerinin Keçiler İçin Besleme Potansiyeli. Doktora Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Albu, A., Pop, I.M., Radu-Rusu, C., 2012. Calcium (Ca) and phosphorus (P) concentration in dairy cow feeds. University of Agricultural Sciences and Veterinary Medicine Iasi, 57(17): 70-74.
Ammar, H., López, S., González, J.S., 2005. Assessment of the digestibility of some Mediterranean shrubs by in vitro techniques. Animal Feed Science and Technology, 119(3-4): 323-331.
Ataşoğlu, C., Şahin, S., Canbolat, Ö., Baytekin, H., 2010. The effect of harvest stage on the potential nutritive value of kermes oak (Quercus coccifera) leaves. Livestock Research for Rural Development, 22(2): 182-185.
Aşçı, Ö.Ö., Acar, Z., 2018. Kaba yemlerde kalite. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Yayınları, Ankara.
Ayan, I., Mut, H., Asci, O.O., Basaran, U., Acar, Z., 2010. Effect of manure application on the chemical composition and nutritive value of rangeland hay. Journal of Animal and Veterinary Advances, 9(13): 1852-1857.
Ayayee, E., Chivandi, E., 2018. Quercus Robur (English Oak) Seed: A Potential Energy, Oleic and Cis-Linoleic Acid Rich Nutritional Supplement in South Africa. Pakistan Journal of Botany, 50(5): 1907-1912.
Aydın, İ., Uzun, F., 2002. Çayır-Mera Amenajmanı ve Islahı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı No:9, Samsun.
Basbag, M., Cacan, E., Sayar, M.S., Karan, H., 2017. Some shrub and tree taxa in the grassland-pasture and natural vegetation of Turkey. Middle East Journal of Science, 3(2): 115-128.
Başbağ, M., Sayar, M.S., Çaçan, E., 2021. Kargı kamışı (Arundo donax L.) bitkisinde farklı biçim zamanlarının ot verim ve kalite özellikleri üzerine etkisi, (Ed: İ. Cengizler, S. Duman) Ziraat, Orman ve Su Ürünlerinde Araştırma ve Değerlendirmeler-I, Gece Kitaplığı, Ankara, s. 35-50.
Bıçakçı, E., Türk, M., 2024. Determination of seasonal changes of feed value of common grazable species in aşağı gökdere macquis shrublands. Turkish Journal of Range and Forage Science, 5(1): 56-66.
Budak, F., Budak, F., 2014. Yem bitkilerinde kalite ve yem bitkileri kalitesini etkileyen faktörler. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 7(1): 01-06.
Çetik Yeşilova, E. Başbağ, M., 2024. Determination of herbage quality characteristics in some Trigonella species in meadow-pasture and natural vegetation of the Southeastern Anatolia region. ISPEC Journal of Agricultural Sciences, 8(1): 15–24.
Elahi, M.Y., Rouzbehan, Y., 2008. Characteriztion of Quercus persica, Quercus infectoria and Quercus libani as ruminant feeds. Animal Feed Science and Technology, 140(1-2): 78-89.
Ensminger, M.E., Oldfield, J.E., Heinemann, W.W., 1990. Feeds & nutrition, second edition. The Ensminger Publishing Company, California, U.S.A., pp. 890.
Genstat, 2009. Genstat for Windows (12th Ed.) Introduction. Vsn International, Hemel Hempstead.
Gökkuş, A., 2019. Organik hayvancılığının kaba yem kaynakları: çayır-mera ve çalılı alanlar. Türkiye 6. Organik Tarım Sempozyumu (Uluslararası Katılımlı), Kongre Bildiriler Kitabı, 6-14 Mayıs, İzmir.
Grzegorczyk, S., Alberski, J., Olszewska, M., Grabowski, K., Bałuch-Małecka, A., 2017. Content of calcium and phosphorus and the ca:p ratio is selected species of leguminous and herbaceous plants. Journal of Elementology, 22(2): 663-669.
Kacar, B., 2005. Potasyumun bitkilerde işlevleri ve kalite üzerine etkileri. Tarımda Potasyumun Yeri ve Önemi Çalıştayı, 3-4 Ekim, Eskişehir, s.209.
Kamalak, A., Hassan, K.G., Ameen, S.M., Zebari, H.M., Hasan, A.H., Aslan, F., 2015. Determination of chemical composition, potential nutritive value and methane emission of oak tree (Quercus coccifera) leaves and nuts. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 4(1): 1-5.
Kamalak, A., Özkan, Ç.Ö., Yılmaz, K., 2022. Effect of species on macro and micro mineral composition of some shrub leaves with respect to sheep requirements. Black Sea Journal of Agriculture, 5(2): 87-90.
Kilic, Ü., Boga, M., Guven, I., 2010. Chemical composition and nutritive value of oak (Quercus robur) nut and leaves. Journal of Applied Animal Research, 38(1):101-104.
Konovalova, O., Omelkovets, T., Hurtovetko, I., Kalista, M., Shcherbakova, O., Natalia S., 2024. Study of the mineral element content of red oak (Quercus rubra L.) in comparison with soil. Journal of the Faculty of Pharmacy, 48(2): 608-620.
Kökten, K., Kaplan, M., Turan, V., Kale, H., Çaçan, E., Kardeş, Y.M., Tutar, H., Tal, E., 2017. Farklı Meşe Palamudu Türlerinin (Quercus sp.) Hayvan Besleme Özellikleri. 12.Tarla Bitkileri Kongresi, Kahramanmaraş, Elektronik Kongre Kitabı Poster Bildiriler, s. 236-240.
Kutlu, H.R., 2008. Yem Değerlendirme ve Analiz Yöntemleri Ders Notları. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Adana.
Migaskó, H.S., Ecseri, K., Pető, J., 2020. Nutrient composition of oak acorn flour. Gradus, 7(2): 50-52.
Morrison, J.A., 2003. Illinois Agronomy Handbook. Hay and Pasture, Chapter 6. Rockford Extension Center.
Reid, R.L., Jung, G.A., 1974. Effects of Elements other than nitrogen on the nutritive value of forage. In: D.A Mays (Ed.) Forage Fertilization, ASA Pub. p. 395-435.
Sabah, E., Çelik, M.Y., 2001. İscehisar (Afyon) mermer artıklarının hayvan yemi katkı maddesi olarak kullanılabilirliğinin araştırılması. Türkiye III. Mermer Sempozyumu (Mersem 2001), Kongre Bildiriler Kitabı, 3-5 Mayıs, Afyon.
Sayar, M.S., Anlarsal, A.E., Başbağ, M., 2010. Güneydoğu Anadolu bölgesinde yem bitkileri tarımının mevcut durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14: 59-67.
Seydoşoğlu, S., Çaçan, E., Sevilmiş, U. 2019. Determination of botanical composition yield and pasture quality rating of infertile pastures in Kozluk district of Batman province of Turkey. Fresenius Environmental Bulletin, 28 (4A):3388-3394.
Seydoşoğlu, S., Kökten, K., Saruhan, V., Sevilmiş, U. 2019. Status and health of some natural pastures in south east anatolia region of Turkey. Range Managment and Agroforestry, 40(2): 181-187.
Seydoşoğlu, S., Başbağ, M., 2024. Herbage quality of eight native hordeum ecotypes collected from natural grassland & pasture ecology of southeastern Anatolia. Yuzuncu Yil University Journal of Agricultural Sciences, 34(3): 462-474.
Tekçe, E., Gül, M., 2014. Ruminantların beslenmesinde ADF ve NDF’nin önemi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 9(1): 63-73.
Theodorous, M.E., Plaxton, W.C., 1993. Metabolic adaptations of plant respiration to nutritional phosphate deprivation. Plant physiology, 101(2): 339-344.
Türel, A.O., Buğdaycı, K.E., 2020. Nutrient content and in vitro digestibility of kermes oak (Quercus coccifera L.) growing in the provincial borders of Burdur. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 67: 95-100.
Ozkan, C.O., Atalay, A.I., Kurt, O., Kamalak, A., 2016. Effect of species on macro and micro mineral composition of oak leaves with respect to sheep requirements. Livestock Research for Rural Development, 28(6): 2016.
Özcan, T., 2006. Total protein and amino acid compositions in the acorns of Turkish Quercus L. taxa. Genetic Resources and Crop Evolution, 53: 419-429.
Yaltırık, F., 1984. Türkiye Meşeleri Teşhis Kılavuzu. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı Genel Müdürlüğü Yayını. Yenilik Basımevi, İstanbul.
Yan W., Tinker N.A., 2006. Biplot analysis of multienvironment trial data: Principles and applications. Canadian Journal of Plant Science, 86: 623-645.
Yüksel, O., Duru, A.A., 2019. Uşak ili doğal vejetasyonlarında bulunan bazı çalı türlerinin besin maddesi içeriklerinin dönemsel değişimi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 6(2): 324-331.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 MAS Uygulamalı Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 