Malatya’da Yetişen Kayısılardaki Doğal Radyasyon Miktarının Tayini
Özet Görüntüleme: 16
/ 
PDF İndirme: 11
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14544697Anahtar Kelimeler:
Malatya, kayısı, doğal radyoaktivite, gama spektrumu, eşdeğer dozÖzet
Bu çalışmanın amacı Malatya il sınırlarında altı farklı farklı ilçeden alınan kuru kayısı örneklerinin radyoaktivite konsantrasyonları belirlemektir. NaI sintilasyon detektörü yardımıyla elde edilen gama spektrumlarında 40K radyoizotopunun ve 238U (226Ra) ve 232Th doğal serilerinin içerisindeki radyoizotoplardan kaynaklı pikler belirlendi. Bu piklere karşılık gelen aktivite konsantrasyonları 40K için 493±23 ile 629±30 Bq kg-1 arasında, 238U için 4.3±0.6 ile 18.5±2.2 Bq kg-1 arasında ve 232Th için 0.6±0.1 ile 4.3±0.3 Bq kg-1 arasında tespit edildi. Ortalama değerler 40K için 570±27 Bq kg-1, 238U için 10.4±1.2 Bq kg-1 ve 232Th için 2.6±0.2 Bq kg-1 değerleri bulundu. Bu ölçülen değerler potasyum-40 radyoizotopu 400 Bq kg-1 değerinden yüksek olmakla birlikte kabul edilen değerler arasındadır. İnsan sağlığı bakımından risk teşkil etmemektedir. Kayısı ağaçlarının potasyum içerikli yapay gübrelerle mineral takviyesi yapılması buna neden olduğu değerlendirilmiştir.
Referanslar
Abojassim, A.A., Hady, H.N., Mohammed, Z.B., 2016. Natural radioactivity levels in some vegetables and fruits commonly used in Najaf Governorate, Iraq. Journal of Bioenergy and Food Science, 3(3): 113-123.
Aitken, M.J., 1985. Thermoluminescence Dating. Academic Press.
Al-Hamzawi, A., 2017. Natural radioactivity measurements in vegetables at al-diwaniyah governorate, Iraq and evaluation of radiological hazard. Journal of Al-Nahrain University, 20(4): 51-55.
Cengiz, G.B., Çağlar, İ., 2019, Doğu Anadolu'da kullanılan bazı gübrelerin doğal radyoaktivite konsantrasyonlarının belirlenmesi. Caucasian Journal of Science, 6(2): 147-155.
Changizi, V., Shafie, E., Zareh, M.R., 2013, Measurement of 226Ra, 232Th, 137Cs and 40K activities of wheat and corn products in ilam province – Iran and resultant annual ingestion radiation dose. Iranian Journal of Public Health, 42(8): 903–914.
Gilmore, G.R., 2008. Practical Gamma-ray Spectrometry. 2nd Edition, Gordon R. Gilmore Nuclear Training Services Ltd Warrington, UK, 387 p.
Gürgan, Ş., 2019. Nevşehir bölgesinde farklı tipte yetiştirilen fasulye bitkisinin doğal radyoaktivitesinin gama spektrometresi yöntemiyle belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Nevşehir.
Kacar, B., Tarımda Potasyumun Yeri ve Önemi Çalıştayı, 2005- ipipotash.org.
Koşal, M., Açık, M., 2022, Güneydoğu Anadolu bölgesinde kullanılan yapay gübrelerdeki doğal radyoaktivite ölçümü ve topraktaki etkisi. Journal of Applied Sciences, Özel Sayı (7): 1323-1330.
Kabamaklı, B., 2019. Çernobil’den 30 Yıl sonra Rize ili ve ilçelerindeki çay örneklerinde doğal ve yapay radyoaktivite düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Rize.
Kabul, M., 2021, Şanlıurfa'da yetişen kırmızı acı biberde (isot) doğal radyasyon miktarı tayini, Yüksel Lisans Tezi, Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa.
TAEK, 2010. Türkiye’deki Çevre Radyoaktivitesinin İzlenmesi Teknik Raporu, https://kurumsalarsiv.tenmak.g ov.tr (Erişim tarihi: 10.06.2024).
Tarımsal Ürün ve Politika Geliştirme Enstitüsü (TEPGE) Kayısı Ürün Raporu 2023 Raporu.
Otu, D., 2021, Çeşitli gübrelerden bitkilere geçen radyonüklidlerin gama spektroskopi yöntemi ile incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Yayımlanan makalenin telif hakları yazarına aittir.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 