Güneydoğu Anadolu Bölgesi Çayır-Mera ve Doğal Vejetasyonlarında Yer Alan Bazı Lathyrus Taksonlarında Ot Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi
Özet Görüntüleme: 103 / PDF İndirme: 67
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.13318671Özet
Bu araştırma, Güneydoğu Anadolu Bölgesi çayır-mera ve doğal vejetasyonlarında yer alan bazı Lathyrus taksonlarında (L. annuus, L. aphaca var. affinis, L. aphaca var. aphaca, L. cassius, L. cicera, L. incorspichus var. stophollies, L. nissolia ve L. vinealis) ot kalite özelliklerini belirlemek amacıyla 2023 yılı Mayıs ayında yürütülmüştür. Çalışmada incelenen taksonlarda ham protein (HP) %17.55-27.23, asit deterjanda çözünmeyen lif (ADF) %15.41-28.18, nötral deterjanda çözünmeyen lif (NDF) %34.27-50.80, asit deterjanda çözünmeyen protein (ADP) %0.48-0.80, kuru madde (KM) %85.69-92.96, sindirilebilir kuru madde (SKM) %66.94-76.90, kuru madde tüketimi (KMT) %2.36-3.50, nispi yem değeri (NYD) 139.5-194.1, potasyum (K) %2.27-3.18, kalsiyum (Ca) %1.45-2.02, magnezyum (Mg) %0.31-0.42, fosfor (P) %0.36-0.52, Ca/P 2.79-4.90 ve K/(Ca+Mg) 0.97-1.18 arasında değişim göstermiştir. Araştırma sonucunda, HP bakımından L. vinealis, L. annuus, L. aphaca var. affinis ve L. nissolia, ADF bakımından L. cicera ve L. inconspicuus var. stenophyllus, NDF bakımından L. annuus ve L. vinealis, SKM bakımından L. cicera ve L. inconspicuus var. stenophyllus, KMT bakımından L. annuus ve L. vinealis, NYD bakımından L. vinealis, L. annuus ve L. inconspicuus var. stenophyllus en yüksek değerleri vermişlerdir.
Referanslar
Açıkgöz, E., 2001. Yem Bitkileri. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No: 182. Vipaş A.Ş. Yayın No:58, Bursa.
Albu A, Pop, I.M., Radu-Rusu, C., 2012. Calcium (Ca) and phosphorus (P) concentration in dairy cow feeds. University of Agricultural Sciences and Veterinary Medicine Iasi, 57(17): 70-74.
Allkin, R., Goyder, D.J., Bisby, F.A. White, R.J., 1986. Names and synonyms of species and subspecies in the vicie-ae. Issue 3. Vicieae Database Project. Southampton: University of Southampton; 75 p.
Anonim, 2001. Tarımsal değerleri̇ ölçme denemeleri̇ teknik talimatı, Fiğ türleri (Vicia L. species). Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü, Ankara.
Anonim, 2012. Lathyrus genetic Resources network. Proceedings of a IPGRI-ICARDA-ICAR Regional Working Group Meeting. (http://www.biovers ityinternational.org/fileadmin/bioversity/publications/pdfs/94.pdf) (Erişim tarihi: 10.03.2024).
Anonim, 2024. Türkiye bitkileri veri servisi (Tübives). http://194.27.225.161/yasin /tubives/index.php?sayfa=hizli_ara, (Erişim tarihi: 20.03.2024).
Aşçı, Ö.Ö., Acar, Z., 2018. Kaba yemlerde kalite. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Yayınları, Ankara.
Ayan, I., H., Asci, Ö.O., Basaran, U., Acar, Z., 2010. Effect of manure application on the chemical composition and nutritive value of rangeland hay. Journal of Animal and Veterinary Advances, 9(13): 1852-1857.
Aydın, İ., Uzun, F., 2002. Çayır-Mera Amenajmanı ve Islahı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı No:9, Samsun.
Basbag, M., Sayar, M.S., Cacan, E., Karan, H., 2021. Determining quality traits of some concentrate feedstuffs and assessments on relations between the feeds and the traits using biplot analysis. Fresenius Environmental Bulletin, 30(2A): 1627-1635.
Başaran, U., Mut, H., Önal-Aşcı, Ö., Acar, Z., Ayan, İ., 2011. Variability in Forage Quality of Turkish Grass Pea (Lathyrus sativus L.) Landraces. Turkish Journal of Field Crops, 16(1): 9-14.
Başbağ, M., Aydın, A. Çaçan, E., Sayar, M.S., 2012. Güneydoğu Anadolu Bölgesi doğal alanlarından toplanan bazı mürdümük taksonlarında (Lathyrus spp.) kalite özelliklerinin Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(2): 111-114.
Başbağ, M., Aydın, A., Çaçan, E. Sayar, M.S., 2015. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alan bazı baklagil yem bitkilerinin kalite değerleri. Türkiye 11. Tarla Bitkileri Kongresi, s. 95-99, Çanakkale.
Budak, F., Budak, F., 2014. Yem bitkilerinde kalite ve yem bitkileri kalitesini etkileyen faktörler. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 7(1): 01-06.
Davis, P.H., 1970. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 3. Edinburgh: Edinburgh University Press; 627 p.
Davis, P.H., Mill, R.R., Tan, K., 1988. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 10 (Supplement). Edin-burgh: Edinburgh University Press; 590 p.
Deniz, M., Aydemir, S.K., Algan, E., Yerlikaya, D.Ü., Uzun, A., 2020. Farklı lokasyonlarda yetiştirilen bazı mürdümük (Lathyrus sativus L.) genotiplerinin tarımsal özellikleri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(3): 566-575.
Ensminger, M.E., Oldfield, J.E., Heinemann, W.W., 1990. Feeds & nutrition, second edition. The Ensminger Publishing Company, California, U.S.A., pp. 890.
Genç, H., Şahin, A. 2008. A new species of Lathyrus L. (section Cicercula; Fabaceae) from Turkey. Botanical Journal of the Linnean Society, 158: 301-305.
Genç, H., Şahin, A. 2011. A new species of Lathyrus L. (Fabaceae) from Turkey. Journal of Systematics and Evolution, 49(5): 505-508.
Genstat, 2009. Genstat for Windows (12thedition) Introduction. Vsn International, Hemel Hempstead.
Grzegorczyk, S., Alberski, J. Olszewska, M. Grabowski, K., Bałuch-Małecka, A., 2017. Content of Calcium and Phosphorus and the Ca:P ratio is selected species of leguminous and herbaceous plants. Journal of Elementology, 22(2): 663-669.
Güner, A., Özhatay, N. Ekim, T., Başer, K.H.C., 2000. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 11 (Sup-plement 2). Edinburgh: Edinburgh University Press; 656 p.
Kacar, B., 2005. Potasyumun bitkilerde işlevleri ve kalite üzerine etkileri. Tarımda Potasyumun Yeri ve Önemi Çalıştayı, 3-4 Ekim, Eskişehir, s.209.
Karadağ, Y., Yavuz, M., Karaalp, M., Akbay, S., Kır, H. 2011. Bazı mürdümük (Lathyrus sativus L.) hatlarının Tokat-Kazova ekolojik koşullarında verim ve kalite özelliklerininbelirlenmesi. Türkiye IX. Tarla Bitkileri Kongresi Bildirileri, Cilt III, sf. 12-15.
Karadağ, Y.., Yavuz, M., Karaalp, M., Akbay, S., Kır, H., 2011. Bazı mürdümük (Lathyrus sativus L.) hatlarının tokat-kazova ekolojik koşullarında verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye IX. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt III, 12-15 Eylül, Bursa.
Kır, H., Yavuz, T., Gül, V., 2021. Kırşehir koşullarında farklı mürdümük (Lathyrus sativus L.) ve yulaf (Avena sativa L.) karışım oranlarının ot verim ve kalitesiüzerine etkisi. Ahi Evran International Conference on Scientific Research, 30 November, Kırşehir, p.11-20.
Kosev, V., Vasileva, V., 2018. Biochemical assessment of grass pea (Lathyrus sativus L.) varieties. Journal of Global Innovations in Agricultural Sciences, 6(1): 23-27.
Kutlu, H.R., 2008. Yem Değerlendirme ve Analiz Yöntemleri Ders Notları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Adana.
Moore, J.E., Undersander, D.J., 2002. RelativeForage Quality: An alternative to relative feedvalue and quality index. In “Proceedings of the 13th Annual Florida Ruminant Nutrition Symposium”, 10-11 January, Gainesville.
Morrison, J.A., 2003. Illinois Agronomy Handbook. Hay and Pasture, Chapter 6. Rockford Extension Center.
(http://extension.cropsciences.illinois.edu/handbook/pdfs/chapter06.pdf), (Erişim tarihi: 11.10.2018).
Ozyazici, M.A., Acikbas, S., 2023. Forage quality and mineral composition of common grasspea (Lathyrus sativus L.) genotypes. Journal of Elementology, 28(2):405-421.
Özdemir, S., 2016. Elazığ koşullarında bazı mürdümük (Lathyrus sativus L.) genotiplerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bingöl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bingöl.
Reid, R.L., Jung, G.A., 1974. Effects of Elements other than nitrogen on the nutritive value of forage. In: D.A Mays (Ed.) Forage Fertilization, ASA Pub. P. 395-435.
Richardson, C., 2001. Relative Feeding Value (RFV), an Indicator of Hay Quality. OSO Extension Fact F2117. http://clay.agr.okstate.edu/alfalfa/webnews/quality3.htm.
Robertson, L.D., EI-Moneim, A.M.A., 1997. Status of Lathyrus germplasm held at ICARDA and its use in breeding programmes. Lathyrus Genetic Resources Network Proceedings of a IPGRI-ICARDA-ICAR Regional Working Group Meeting (Editors: P.N. Mathur, V. Ramanatha Rao, R.K. Arora), 8-10 December, New Delhi, India.
Sabah, E., Çelik, M.Y., 2001. İscehisar (Afyon) mermer artıklarının hayvan yemi katkı maddesi olarak kullanılabilirliğinin araştırılması. Türkiye III. Mermer Sempozyumu (Mersem 2001) bildiriler kitabı, 3-5 Mayıs, Afyon.
Sabancı, C.O., Kır, H., Yavuz, T., Karayel, A.İ., Başköy, S., 2016. Farklı sıra arasıuygulamalarının Mürdümük (Lathyrus sativus L.) ot verimi ve kalitesine etkisi. AnadoluEge Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 26(2): 1-13.
Sayar, M.S., Anlarsal, A.E., Başbağ, M., 2010. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Yem Bitkileri Tarımının Mevcut Durumu Sorunları ve Çözüm Önerileri. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14 (2): 59-67.
Serin, Y., Tan, M., Koç, A., Zengin, H., 2008. Türkiye’nin Çayır ve Mera Bitkileri. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
Tekçe, E., Gül, M., 2014. Ruminantların beslenmesinde ADF ve NDF’nin önemi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 9(1): 63-73.
Vahdani, N., Moravej, H., Rezayazdi, K., Dehghan-Banadaki, M., 2014. Evaluation of nutritive value of grass pea hay in sheep nutrition and its palatability as compared with alfalfa. Journal of Agriculture, Science and Technology, 16: 537-550.
Yan, W., Tinker, N.A., 2006. Biplot analysis of multienvironment trial data: Principles and applications. Canadian Journal of Plant Science, 86: 623-645.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Yayımlanan makalenin telif hakları yazarına aittir.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.