Farklı Ekim Zamanlarında Silajlık Soya Çeşitlerinin (Glycine max. (L.) Merr.) Verim ve Yem Kalitesine Etkileri


Özet Görüntüleme: 24 / PDF İndirme: 17

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.13293936

Anahtar Kelimeler:

ADF, NDF, ekim zamanı, ham protein, silajlık soya

Özet

Bu çalışma, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü araştırma arazisinde, 2022 yılı yaz sezonunda gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın amacı, farklı ekim zamanlarında silajlık soya çeşitlerinin hasıl verimi ve bazı kalite değerlerini belirlemektir. Çalışmada, Yemsoy ve Yeşilsoy soya çeşitleri kullanılmış olup, araştırma Tesadüf Bloklarında Faktöriyel Deneme Deseni'ne göre üç tekrarlı olarak yürütülmüştür. Ekim zamanları, 20 Nisan, 5 Mayıs, 20 Mayıs, 5 Haziran ve 20 Haziran olmak üzere toplam beş farklı dönemde gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; bitki boyu 51.3 ile 89.7 cm arasında değişmiş ve en yüksek değer 5 Mayıs ekim tarihinde kaydedilmiştir. Yeşil ot veriminde en yüksek değerler 5 Mayıs ve 20 Mayıs ekim tarihlerinde sırasıyla 1974.1 kg da-1 ve 2005.2 kg da-1 olarak belirlenirken, en düşük verim değeri 20 Haziran ekim tarihinde 660.7 kg da-1 olarak tespit edilmiştir. Ham protein oranının en yüksek değerleri 5 Mayıs ve 5 Haziran ekim tarihlerinde belirlenirken, en düşük değer ise 20 Haziran tarihinde saptanmıştır. ADF (Asit Deterjan Lif) oranına ait en düşük değer 20 Mayıs tarihinde ölçülmüştür. NDF (Nötral Deterjan Lif) oranına ait en yüksek değerler 5 Mayıs, 20 Mayıs ve 5 Haziran tarihlerinde gözlemlenirken, en düşük değer 20 Haziran tarihinden elde edilmiştir. Nispi yem değeri oranının en yüksek değerleri 20 Mayıs ve 20 Haziran tarihlerinde tespit edilmiştir. Araştırma bulguları, kısa büyüme süresine sahip bölgelerde silajlık soya fasulyesinin bir yem seçeneği olarak kullanılabileceğini ortaya koymaktadır.

Referanslar

Açıkgöz, E, Göksoy, A.T., Uzun, A., Sincik, M., Şenbek, G., 2015. Bursa koşullarında yetiştirilen birinci ve ikinci ürüne uygun yemlik soya hatlarının ot verimine ilişkin bazı özellikleri. II. Tarla Bitkileri Kongresi, Kongre Bildiriler Kitabı, Rize, Türkiye.

Altınyüzük, H., Öztürk, Ö., 2017. Soya çeşitlerinin Çukurova koşullarında II. ürün olarak verim ve kalite özelliklerinin incelenmesi. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences, 31(3): 101-110.

Asekova, S., Shannon J.G., Dong Lee, J., 2014. The current status of forage soybean. Plant Breed Biotech, 2: 334-341.

Bonne, D.J., 1969. Response of soybeans (Glycine max (L.) Merrill) to irrigation, date of planting and 2, 3, 5-triiodobenzoic acid, Ph.D. thesis. University of Nebraska Lincoln. Nebraska, USA.

Çetin, S.H., 2010. Soyada bakteri aşılaması ve fosfor uygulamalarının verim ve kalite üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye.

Çetin, S.H., 2010. Soyada bakteri aşılaması ve fosfor uygulamalarının verim ve kalite üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye.

Devine, T.E., Hatley, E.O., 1998. Registration of donegal forage soybean. Crop science, 38(6): 1719-1720.

Filya, İ., Sucu, E., 2005. Silaj fermantasyonunda organik asit kullanımı üzerinde araştırmalar 1. Formik asit temeline dayalı bir koruyucunun laboratuvar koşullarında yapılan mısır silajlarının fermantasyon, mikrobiyal flora, aerobik stabilite ve in situ rumen parçalanabilirlik özellikleri üzerine etkisi. Journal of Agricultural Sciences, 11(01): 51-56.

Geren, H., Kavut, Y.T., Topçu, G.D., Ekren, S., İştipliler, D., 2014. Akdeniz iklimi koşullarında yetiştirilen kinoa (Chenopodium quinoa Willd.)'da farklı ekim zamanlarının tane verimi ve bazı verim unsurlarına etkileri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 51(3): 297-305.

Heitholt, J.J., Kee, D., Farr, J.B., Read, J. C., Metz, S., MacKown, C.T., 2004. Forage from soybean provides an alternative to its poor grain yield in the southern Great Plains. Crop Management, 3(1): 1-12.

Hintz, R.W., Albrecht, K.A., Oplinger, E.S., 1992. Yield and quality of soybean forage as affected by cultivar and management practices. Agronomy Journal, 84(5): 795-798.

Kang, Y.K., Kim, H.T., Cho, N.K., Kim, Y. C., 2001. Effect of planting date and plant density on yield and quality of soybean forage in Jeju. Korean Journal of Crop Science, 46(2): 95-99.

Temel, S., Keskin, B., Tosun, R., Çakmakçı, S., 2021. Yazlık olarak ekilen yem bezelyesi çeşitlerinde ot verim ve kalite performanslarının belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 8(2): 411-419.

Kökten, K., Seydosoglu, S., Kaplan, M., Boydak, E., 2014. Forage nutritive value of soybean varieties. Legume Research-An International Journal, 37(2): 201-206.

Martin, R.C., Voldeng, H.D., Smith, D.L., 1990. Intercropping corn and soybean for silage in a cool-temperature region: Yield, protein and economic effects. Field Crops Research, 23(3-4): 295-310.

Özdemir, M., Okumuş, O., 2021. Türkiye’de Son Beş Yılda Yapılan Bazı Silaj Çalışmaları. Erciyes Tarım ve Hayvan Bilimleri Dergisi, 30-39.

Özel, A., Acar, R., 2020. Ekim normunun soya fasulyesinde (Glycine max L. Merrill) ot verimine etkileri. Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, 3(3): 141-147.

Özen, N., Kırkpınar, F., Özdoğan, M., Ertürk, M.M., Yurtman, İ.Y., 2005. Hayvan Besleme. http://www.zmo.org .tr/etkinlikler/ 6tk05/037 nihatozen.pdf. (Erişim tarihi: 15.03.2024).

Park, M.R., Seo, M.J., Yun, H.T., Park, C.H., 2017. Analysis of Feed Value and Usability of Soybean Varieties as Livestock Forage. Journal of The Korean Society of Grassland and Forage Science, 37(2): 116-124.

Rohweder, D., Barnes, R.F., Jorgensen, N., 1978. Proposed hay grading standards based on laboratory analyses for evaluating quality. Journal of animal science, 47(3): 747-759.

Smith, R.L., 1968. Effect of date of planting and row width on yield of soybeans. Soil and Crop Science - Study of Soils and Crops

Seydoşoğlu, S., Saruhan, V., 2017a. Mısır bitkisinde (Zea mays L.) ekim zamanı ve çeşidin silaj kalitesi üzerine etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 54(3):361-366.

Seydoşoğlu, S., Saruhan, V., 2017b. Farklı ekim zamanlarının bazı silajlık mısır çeşitlerinde verim ve verim unsurlarına etkisinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 54(4):377-383.

Şahar, A.K., 2017. Çukurova koşullarında ikinci ürün olarak yetiştirilen soya çeşitlerinde farklı hasat dönemlerinin hasıl verime ve katkı maddelerinin silaj kalitesine etkileri. Doktora tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van, Türkiye.

Şahin, İ.F., Zaman, M., 2010. Hayvancılıkta önemli bir yem kaynağı: Silaj. Doğu Coğrafya Dergisi, 15(23): 1-18.

Şenbek, G., 2016. Derry x Yemsoy soya melezlerinin F3 generasyonunda bazı tarımsal özellikler ile yeşil ve kuru madde verimleri üzerinde araştırmalar. Yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa, Türkiye.

Şenbek, G., Açıkgöz, E., 2019. Derry x Yemsoy soya (Glycine max. (L.) Merr.) melezlerinin bazı tarımsal özellikleri üzerinde araştırmalar. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(1): 93-100.

Temel, S., Tan, M., 2002. Research on determination of seeding and cutting time in common vetch (Vicia sativa L.) under Erzurum conditions. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(4): 363-368.

Temel, S., Öztürk, A.T., 2020. Determination of suitable sowing date and varieties for high seed production in quinoa. Instrumentation Science & Technology, 10(2020): 3095-3108.

Tobía, C., Villalobos, E., Rico, E., 2006. Uso del forraje de soya (Glycine max L. Merr.) variedad Cigras 06 en la nutrición de los rumiantes. Memorias del X Seminario de Pastos y Forrajes. Universidad Centro-Occidental “Lisandro Alvarado”, Barquisimeto, Venezuela, 77-86.

Trammell, M., Walker, D., 2019. The basics of forage quality. Noble News Views, 37: 1-3.

Yıldırım, A., İlker, E., 2017. Ege bölgesi’nde ikinci ürün koşullarında bazı soya çeşit ve hatlarının verim ve agronomik özellikleri ile kalite özelliklerinin belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(2): 1-8.

İndir

Yayınlanmış

2024-09-01

Nasıl Atıf Yapılır

KİTAPÇI, T., AĞIRAĞAÇ, Z., & ZORER ÇELEBİ , Şeyda. (2024). Farklı Ekim Zamanlarında Silajlık Soya Çeşitlerinin (Glycine max. (L.) Merr.) Verim ve Yem Kalitesine Etkileri. MAS Uygulamalı Bilimler Dergisi, 9(3), 564–577. https://doi.org/10.5281/zenodo.13293936

Sayı

Bölüm

Makaleler