Şanlıurfa Koşullarında Pamuk Sonrası İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tritikale (X Triticosecale Wittm) Hasıllarına Farklı Dönemlerde Farklı Seviyelerde Melas İlavesinin Silaj Kalitesi Üzerine Etkisinin Araştırılması


Özet Görüntüleme: 19 / PDF İndirme: 8

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.13267931

Anahtar Kelimeler:

Tritikale (X Triticosecale Wittm), silaj, tahıl, ikinci ürün, melas

Özet

Bu çalışma, Şanlıurfa koşullarında pamuk sonrası ikinci ürün olarak yetiştirilen tritikale (X Triticosecale Wittm.) hasıllarına farklı dönemlerde (erken ve geç) ve farklı seviyelerde (% 0, % 2 ve % 4) melas ilave edilerek hazırlanan silajların besin değerlerini ve silaj kalitelerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Erken (başaklanma başlangıcı) ve geç (hamur olum) dönemlerinde hasat edilen silajlık materyaller, farklı seviyelerde (% 0, % 2, % 4) melas ilave edilerek 1.5 litrelik cam kavanozlarda dörder tekerrür olarak silolanmıştır. Tritikale hasıllarına farklı dönemlerde (başaklanma başlangıcı ve hamur olum) ve farklı seviyelerde (% 0, % 2 ve % 4) melas ilavesinin besin madde kompozisyonu, pH değeri, amonyak azotu (NH3-N/TN), laktik asit (LA), uçucu yağ asitleri ve in vitro organik madde sindirilebilirliği (İVOMS) değerleri üzerine etkileri araştırılmıştır. Bu çalışmada melas ilavesinin, kuru madde (KM), asetik asit (AA) ve laktik asit (LA) değerleri (P<0.001) ile ham protein (HP), metabolik enerji (ME) ve İVOMS değerlerini (P<0.01) artırması istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Buna ek olarak, melas ilavesinin NDF, NH3-N/TN, bütirik asit (BA) ve pH değerlerini istatistiksel olarak anlamlı şekilde düşürdüğü (P<0.001) tespit edilmiştir. Bu çalışmada vejetasyon döneminin ilerlemesine bağlı olarak silajların KM, ADF, NDF, pH ve AA değerlerinin yükselmesi ve HP, İVOMS, NH3-N/TN, BA ve LA değerlerinin düşmesi istatiksel olarak önemlidir (P<0.001). Elde edilen tüm veriler değerlendirildiğinde, % 2 ve % 4 oranında melas ilave edilen erken dönem (başaklanma başlangıcı) tritikale hasıllarından hazırlanan silajların genel olarak kaliteli silaj özelliklerini taşıdığı kanaatine varılmıştır.

Referanslar

Alçiçek, A., 1995. Silo yemi; önemi ve kalitesini etkileyen faktörler. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayını No. 22, İzmir.

Alçiçek, A., 2001. Süt ineklerinin yemlenmesinde yeni teknikler. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, No: 100.

Alçiçek, A., 2002. Süt sığırı rasyonu yapımında temel ilkeler. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, No: 106:124-135.

Alçiçek, A., Özdoğan, M., 1997. Çiftçi koşullarında yapılan mısır ve arpa silo yemlerinde silaj kalitesinin saptanması üzerine bir araştırma. Hayvansal Üretim Ege Zootekni Derneği, 37: 94-102.

Alçiçek, A., Özkan, K., 1996. Silo yemlerinde destilasyon yöntemi ile süt asiti, asetik asit ve bütirik asit tayini. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(2-3): 191-198.

Alçiçek, A., Kılıç, A., Ayhan, V., Özdoğan, M., 2003. Türkiye’de kaba yem üretimi ve sorunları. http://www.zmo.org.tr/ resimler/ekler/819fb9034f79627_ek.pdf (Erişim tarihi: 10.02.2024)

Alçiçek, A., Tarhan, F., Özkan, K., Adışen, F., 1999. İzmir ili ve civarında bazı süt sığırcılığı işletmelerinde yapılan silo yemlerinin besin madde içeriği ve silaj kalitesinin saptanması üzerine bir araştırma. Hayvansal Üretim, 39-40.

Aldemir, R., Bolat, D., 2019. Tritikale silajına kuru şeker pancarı posası katılmasının silaj kalitesi üzerine etkisi. Van Veterinary Journal, 30(1): 57-61.

Altın, M., Orak, A., Tuna, C., 2009. Yem bitkilerinin sürdürülebilir tarım açısından önemi. In R. Avcıoğlu, R. Hatipoğlu, & Y. Karadağ (Eds.), Yem bitkileri (pp. 11-24). İzmir: T.C. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.

Anonim. 2021. Yem bitkilerinin önemi. ttps://adana.tarimorman.gov.tr/Belgeler/Yayinlarimiz/yem_bitkileri.pdf (Erişim Tarihi:16.03.2021).

AOAC. 1990. Official method of analysis (15th ed.). Association of Official Analytical Chemistry, Washington, DC, USA.

AOAC. 2005. Official methods of analysis (18th ed.). Association of Official Analytical Chemists, Washington, DC, USA.

Ashbell, G., 1997. Whole wheat plants for silage in sub-tropical climate. In Türkiye Birinci Silaj Kongresi (pp. 16-19). Hasad Yayıncılık, İstanbul.

Avcıoğlu, R., Soya, H., Açıkgöz, E., Tan, A., 2000. Yem bitkileri üretimi. Türkiye Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi, Kongre Bildidiler Kitabı, Ankara s: 567-585.

Bilgen, H., Alçiçek, A., Sungur, N., Eichhorn, H., Walz, O.P., 1996. Ege bölgesi koşullarında bazı silajlık kaba yem bitkilerinin hasat teknikleri ve yem değeri üzerine araştırmalar. Hayvancılık'96 Ulusal Kongresi, 1: 781-789.

Bingöl, G., 1974. Proteinler. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları.

Bingöl, N., Bolat, D., Karslı, M., Akça, İ., 2010. Arpa hasılı ve korunga karışımı silaja farklı düzeylerde melas ilavesinin silaj kalitesi ve sindirilebilirliği üzerine etkileri. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 4(1): 23-30.

Bingöl, N., Karslı, M., Bolat, D., Akça, İ., 2008. Vejetasyonun farklı dönemlerinde hasat edilen korungaya ilave edilen melas ve formik asitin silaj kalitesi ve in vitro kuru madde sindirilebilirliği üzerine etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 19(2): 61-66.

Bolsen, K.K., Ashbell, G., Weinberg, Z.G., 1996. Silage fermentation and silage additives review. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences, 9(5): 483-494.

Can, A., Denek, N., Yazgan, K., 2003. Şeker pancarı yaprağına değişik katkı maddeleri ilavesinin silaj kalitesi ile in vitro kuru madde sindirilebilirlik düzeylerine etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 14(2): 26-29.

Canbolat, Ö., Akbay, K., Kamalak, A., 2019. Yem bezelyesi silajlarında karbonhidrat kaynağı olarak melas kullanılması olanakları. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 22(1): 122-130.

Carpintero, M.C., Holding, A.C., McDonald, P., 1969. Fermentation studies on lucerne. Journal of the Science of Food and Agriculture, 20: 677-681.

Catchpole, V.R., Henzell, E.F., 1971. Silage and silage making from tropical herbage species. Herbage Abstracts, 41: 213-221.

Çaçan, E., Karabulut, D., 2018. Farklı zamanlarda ekilen bazı tahıl türlerinin ot verimi ve kalitesi bakımından karşılaştırılması. Alinteri Journal of Agriculture Science, 33(2): 125-131.

Danner, H., Holzer, M., Mayrhuber, E., Braun, R., 2003. Acetic acid increases stability of silages under aerobic conditions. Journal of Applied and Environmental Microbiology, 69: 562-567.

Deniz, S., Demirel, M., Tuncer, Ş.D., Kaplan, O., Aksu, T., 2001. The possibilities of using sugar beet pulp silage produced by different methods in lamb and dairy cow rations: 1-Obtaining high quality sugar beet pulp silage. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 25(6): 1015-1020.

Deutsche Landwirtschafts Gesellschaft. 1987. DLG - Pattern for the evaluation of the fermentation quality of grass silages on the basis of chemical analyses. Frankfurt Am Main: Deutsche Landwirtschafts Gesellschaft. Bewertung von Grünfutter, Silage und Heu. Merkblatt, No. 224 DLG Verlag.

Dumlu Gül, Z., Tan, M., 2015. Baklagil yem bitkilerinin silajlık olarak kullanılması. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44(2): 189-193.

Duru, A.A., Kaya, Ş., 2015. Zeytin posası silajının hayvan beslemede kullanım olanakları. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(1): 64-71.

Ergün, A., Tuncer, Ş.D., Çolpan, İ., Yalçın, S., Yıldız, G., Küçükersan, M.K., Küçükersan, S., Şehu, A., 2002. Yemler Yem Hijyeni ve Teknolojisi. Ankara Üniversitesi Vet Fak Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara.

Filya, İ., 2001. Silaj fermantasyonu. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(1): 87-93.

Finley, J.W., Pallavicini, C., Kohler, G.O., 1980. Partial isolation and characterization of Medicago sativa leaf proteases. Journal of the Science of Food and Agriculture, 31(2): 156-161.

Genç Lermi, A., Palta, Ş., 2018. Bartın koşullarında tritikale çeşitlerinin yem verim potansiyellerinin değerlendirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5(4): 563-568.

Görü, N., Seydoşoğlu, S., 2021. Bazı serin iklim tahıllarının (yulaf, arpa, çavdar ve tritikale) yaygın fiğ ile farklı oranlarda karışımlarında silaj kalite özelliklerinin belirlenmesi. Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(1): 26-33.

Henderson, N., 1993. Silage additives. Animal Feed Science and Technology, 45: 35-56.

İptaş, S., Avcıoğlu, R., 1997. Mısır, sorgum ve sorgum-sudanotu melezi bitkilerinde farklı hasat devrelerinin silo yemi niteliğine etkisi. In Türkiye Birinci Silaj Kongresi, 16-19 Eylül, Bursa, ss. 42-51.

Karadağoğlu, Ö., Özdüven, M., 2019. Bazı tritikale çeşitlerinde farklı olgunlaşma dönemlerinin silolamada fermantasyon özellikleri ve yem değeri üzerine etkileri. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 90(2): 132-142.

Karaevli, M., Baytekin, H., 2018. Trakya’da bazı kışlık tek yıllık tarla bitkilerinin silaj üretiminde kullanılma imkânlarının araştırılması. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 249-254.

Kavut, Y., Geren, H., 2017. Farklı hasat zamanlarının ve karışım oranlarının İtalyan çimi (Lolium multiflorum L.) + baklagil yembitkisi karışımlarının verim ve bazı silaj kalite özelliklerine etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 54(2): 115-124.

Kendall, N.V.G., 1978. Anormal silages and silage related disease problems. In: Literature Review on Fermentation of Silage- A Review. Grants-In-Aid Committee. National Feed Ingredients Association. One Corporate Place, Suite 360 West Des Moines, Iowa 50265, 281:332.

Khorasani, G.R., Okine, E.K., Kennelly, J. J., Helm, J.H., 1993. Effect of whole crop cereal grain silage substituted for alfalfa silage on performance of lactating dairy cows. Journal Dairy Science, 76: 3536.

Kılıç, A., 1986. Silo yemi öğretimi, öğrenim ve uygulama önerileri. Bilgehan Basımevi, İzmir.

Kung, J.R.L., 2010. Understanding the biology of silage preservation: Maximize quality and protect the environment. In: Proceeding California Alfalfa and Forage Symposium, Visalia, p. 41-54.

McDonald, P., 1981. The biochemistry of silage. London, Chichester: John Wiley and Sons.

McDonald, P., Edward, R.A., Dreenhalgh, P., Morgan, C.A., 2002. Animal nutrition. Printed by Ashford Colour Pres Ltd., Gosport.

McDonald, P., Henderson, A.R., Heron, S. J.E., 1991. The biochemistry of silage (2nd ed.). Chalcombe Publications.

McKersie, B.D., 1985. Effect of pH on proteolysis in ensiled legume forage. Agronomy Journal, 77(1): 81-86.

Menke, K.H., Raab, L., Salewski, A., Steingass, H., Fritz, D., Schneider, W., 1979. The estimation of the digestibility and metabolizable energy content of ruminant feeding stuffs from the gas production when they are incubated with rumen liquor in vitro. Journal of Agricultural Science, 93(1): 217-222.

Menke, K.H., Raab, L., Salewski, A., Steingass, H., Fritz, D., Schneider, W., 1988. Estimation of the energetic feed value obtained from chemical analysis and in vitro gas production using rumen fluid. Animal Research and Development, 28: 7-55.

Moore, C.A., Kenedy, S.J., 1994. The effect of sugar beet pulp-based silage additives on effluent production, fermentation, in-silo losses, silage intake and animal performance. Grass and Forage Science, 49: 54-64.

Muck, R.E., 1988. Factors influencing silage quality and their implications for management. Journal of Dairy Science, 71(2992): 3002.

Mut, H., Gülümser, E., Çopur Doğrusöz, M., Başaran, U., 2020. Koca fiğ ile İtalyan çimi karışımlarının silaj kalitesinin belirlenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(2): 391-396.

Özaslan Parlak, A., Göçmem, N., 2017. Yem bezelyesi ile arpa, yulaf ve tritikale karışım oranlarının belirlenmesi [Determination of mixing ratios of forage pea with barley, oat and triticale]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(1): 119-124.

Özder, M., Gaytancıoğlu, O., Yılmaz, J., 2001. Et ve süt üretimini etkileyen faktörler. Süt ve Kırmızı Et Üretimi Kendine Yeterlilik Paneli, 02 Mart 2011, Tekirdağ.

Polan, C.E., Stieve, D.E., Garrett, J.L., 1998. Protein preservation and ruminal degradation of ensiled forage treated with heat, formic acid, ammonia, or microbial inoculant. Journal of Dairy Science, 81(3): 765-776.

Rondahl, T., Bertilsson, J., Martinsson, K., 2011. Effects of maturity stage, wilting and acid treatment on crude protein fractions and chemical composition of whole crop pea silages (Pisum sativum L.). Animal Feed Science and Technology, 163(1-2): 11-19.

Sarıçiçek, Z.B., Ayan, İ., Garipoğlu, A.V., 2002. Mısır ve bazı baklagillerin tek ve karışık ekilmelerinin silaj kalitesine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17(3): 1-5.

Schmidt, R., Hu, W., Mills, J., Kung, L., 2009. The development of lactic acid bacteria and Lactobacillus buchnery and their effects on the fermentation of alfalfa silage. Journal of Dairy Science, 92: 5005-5010.

Seydoşoğlu, S., 2019. Farklı oranlarda karıştırılan yem bezelyesi (Pisum sativum L.) ve arpa (Hordeum vulgare L.) hasıllarının silaj ve yem kalitesine etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 56(3): 297-302.

Seydoşoğlu, S., Gelir, G., Ayana-Çam, B., 2020. Yem bezelyesi ve tritikale karışımlarında karışım oranları ile biçim dönemlerinin ot verimine etkileri. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17(1): 9-13.

Seydoşoğlu, S., 2020. Farklı karışım oranları ve biçim dönemlerinin yem bezelyesi ile arpa karışımlarının ot verim performansına etkileri. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(3): 2136-2142.

Shamma, M., 1992. Comparative evuluation of triticale and barley silage fermentation and its nutritional effect in sheep feeding. Journal of Veterinary Research, 49, No: 1-2

Sibanda, S., Jingura, R.M., Topps, J.H. 1997. The Effect of Level of İnclusion of the Legume Desmodium Uncinatum and the Use of Molasses or Ground Maize as Additives on The Chemical Composition of Grass and Maize Legume Silages. Animal Feed Science Techonology, 68: 295-305.

Siefers, M.K., Bolsen, K.K., 1997. Agronomic and silage quality traits of winter cereals. Türkiye Birinci Silaj Kongresi (16-19 Eylül 1997). Hasad Yayıncılık İstanbul.

Slottner, D., Bertilsson, J., 2006. Effect of Ensiling Technology on Protein Degradation During Ensilage. Animal Feed Science and Technology, 127(1–2): 101-111.

SPPS Inc. 2008. SPSS Statistics for Windows, Version 17.0. Chicago.

Stefanie, J.W.H., Elferink, S.J.W.H.O., Driehuis, F., Gottschal, J.C., Spoelstra, S.F., 1999. Silage Fermentation Processes and Their Manipulation. FAO Electronic Conference on Silages, 1-28.

Turan, N. 2019. Macar fiği ile arpa yaş otunun farklı oranlarda karıştırılarak elde edilen silajın kimyasal kompozisyonu ve kalite parametrelerinin belirlenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (17): 787-793.

Van Soest, P.J., Robertson, J.B., Lewis, B. A., 1991. Methods of dietary fiber, neutral detergent fiber, and non-starch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal of Dairy Science, 74: 3583-3597.

Weinberg, Z.G., Ashbell, G., 2003. Engineering aspects of ensiling. Biochemical Engineering Journal, 13, 181-188.

Woolford, M.K., 1984. The silage ferment. Grassland Research Inst, Hurley, England, p. 350.

Yolcu, H., Tan, M., 2008. Ülkemiz yem bitkileri tarımına genel bir bakış. Tarım Bilimleri Dergisi, 14(3): 303-312.

İndir

Yayınlanmış

2024-09-01

Nasıl Atıf Yapılır

ORUÇ, A., & AVCI, M. (2024). Şanlıurfa Koşullarında Pamuk Sonrası İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tritikale (X Triticosecale Wittm) Hasıllarına Farklı Dönemlerde Farklı Seviyelerde Melas İlavesinin Silaj Kalitesi Üzerine Etkisinin Araştırılması. MAS Uygulamalı Bilimler Dergisi, 9(3), 516–529. https://doi.org/10.5281/zenodo.13267931

Sayı

Bölüm

Makaleler