Van İlinde Yetiştirilen Tir Buğdayında (Triticum aestivum var. aestivum L. spp. leucospermum Körn.) Bazı Başak Ve Verim Özelliklerinin Belirlenmesi*

Özet

Bu çalışmada 2019 yılında Vangölü çevresinde 127 lokasyondan toplanan Tir buğdayı genotipleri araziye ekilmiştir. Ekilen bu genotipler içerisinden seçilen 20 hatta ait başaklarda bazı başak özellikleri incelenmiştir. Tir buğdayına ait genotiplerden elde edilen bazı başak özellikleri değerlendirildiğinde, başak uzunluğu 8.1-10.0 cm, başakta başakçık sayısı 9-19 adet, başakta fertil başakçık sayısı 7-15 adet, kılçık uzunluğu 1-3, başakta tane sayısı 15.3-43.6 adet, başakta tane verimi 0.9-3.1 g, başak sıklığı 1-4, kılçık rengi 1-3 başak rengi 1-3, başak kavuz tüylülüğü 0-7, tohum iriliği 3-7, tane rengi 1-3 ve tohum renk analizi 7.5-10.4 kolor metre değerleri arasında değişim göstermiştir. Araştırma sonucunda tir buğdayı hatları içerisinde başakta fertil başakçık sayısı, başakta tane sayısı, başakta tane verimi, başakta başakçık sayısı, başakta başakçık sıklığı, başak ve tane renk analizlerinde 21 nolu genotip diğer genotiplerden üstün bulunmuştur. Özellikle hatlar arasında çok geniş bir varyasyon tespit edilmiştir. Bu amaçla ıslah çalışmalarında yeni çeşitlerin geliştirilmesinde gen kaynağı olarak kullanılması mümkün görülmektedir.