Bazı Patates Klonlarının (Solanum tuberosum L.) Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi
Özet Görüntüleme: 14
/ 
PDF İndirme: 8
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14327347Anahtar Kelimeler:
Patates klon, seleksiyon, morfolojik ve verim özellikleriÖzet
Çalışma, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Araştırma ve Uygulama Alanlarında gerçekleştirilmiştir. Patates ıslahı kapsamında, ebeveyn olarak kullanılan Bettina, Nif çeşitleri ile bunların melezi patates klonları, 1 Mart 2023 tarihinde Tesadüf Blokları Deneme Deseninde tarla denemesine alınmıştır. Patates klonlarının optimum gelişimini sağlamak için bakım işlemleri düzenli olarak yapılmıştır. Gelişimlerini tamamlayan bitkiler 30 Haziran 2023 tarihinde hasat edilmiştir. Çalışmada, bitki boyu, sap sayısı, yumru sayısı, tek yumru ağırlığı, ocak verimi, parsel verimi, yumru eni ve yumru boyu gibi morfolojik ve verim özellikleri incelenmiştir. Varyans analizi uygulanarak bu özelliklerdeki varyanslar hesaplanmış ve Asgari Önemli Fark (AÖF) sınıflandırmaları gerçekleştirilmiştir. Melezlemeler sonucu elde edilen patates klonları arasında morfolojik ve verim özellikleri bakımından istatistiksel olarak önemli farklılıklar bulunmuştur. Morfolojik özellikler bakımından; en yüksek bitki boyu Klon 1-387 (68.00 cm) ve en yüksek sap sayısı Klon 1-375 (5.33 adet)’den elde edilmiştir. Verim özellikleri değerlendirildiğinde; yumru sayısı bakımından Klon 1-445 (10.33 adet), tek yumru ağırlığı bakımından Klon 1-327 (79.29 g), ocak verimi bakımından Klon 1-327 (768.84 g), parsel verimi bakımından Klon 1-445 (5.00 kg), yumru eni için Klon 1-445 (5.14 cm) ve yumru boyu için Klon 1-327 (7.54 cm) ile en yüksek ortalamayı vermiştir.
Referanslar
Açıkgöz, N., İlker, E., Gökçöl, A., 2004. Biyolojik araştırmaların bilgisayarda değerlendirilmeleri. Ege Üniversitesi Tohum Teknolojisi Uygulama ve Araştırma Merkezi. Yayın No:2.
Aydın, M.A., 2021. Klon 6/7 x 101 patates melezinin ilk generasyonunda verim komponentlerine dayalı klon seleksiyonu. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova-İzmir.
Bradshaw, J. E., Dale, M.F.B., Swan, G.E.L., Todd, D., Wilson, R.N., 1998. Early-generation selection between and within pair crosses in a potato (Solanum tuberosum subsp. tuberosum) breeding programme. Theoretical and Applied Genetics, 97(8): 1331-1339.
Çaylak, Ö., 2002. Patates yetiştirme, Kartarım, Ankara.
Gopal, J., Gaur, P.C., Rana, M.S., 1992. Early generation selection for agronomic characters in a potato breeding programme. Theoretical and Applied Genetics. 84(5-6): 709-713.
Gopal, J., 2015. Challenges and way-forward in selection of superior parents, crosses and clones in potato breeding. Potato research, 58(2): 165-188.
Gültekin, S., Çalışkan, C., 1997. Bazı patates çeşitlerinde özellikler arası ilişkilerin faktör analizi, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova-İzmir
İlisulu, K., 1986. Nişasta şeker bitkileri ve ıslahı. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 960, Ders Kitabı: 279, Ankara, 110-130s.
Mehmet, M., 2021. Patateste bazı tarımsal özellikler arası ilişkiler. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Bornova-İzmir.
Ozturk, G., Yildirim, Z., 2020. New potato breeding clones for regional testing in Western Turkey. Turkish Journal of Field Crops, 25(2): 131-137.
Ozturk, G., 2021a. Melezleme ile elde edilen bazı patates klonlarının morfolojik ve verim özelliklerinin karşılaştırılması. 4th International Education and Innovative Sciences Symposium. November 24, Ankara, Turkey, 347-353p.
Ozturk, G., 2021b. Melezleme ile elde edilen bazı patates klonlarının verim özelliklerinin karşılaştırılması. 4th International Education and Innovative Sciences Symposium, November 24, Ankara, Turkey, p. 354-359.
Ozturk, G., 2021c. Bazı patates klonlarının verim performanslarının karşılaştırılması. 6. Uluslararası Erciyes Bilimsel Araştırmalar Kongresi, 1-2 Eylül 2021, Kayseri, s. 141-149.
Ozturk, G., 2021d. Patateste melezleme yoluyla Ege bölgesine uygun erkenci ve verimli çeşitlerin geliştirilmesi. Ege Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi (BAP), FGA-2019-20749 no’lu Proje Sonuç Raporu, Bornova-İzmir.
Ozturk, G., 2022. Breeding studies in potato and development of advanced clones. Cukurova 8th Internatıonal Scıentıfıc Researches Conference, April 15-17, Adana, p. 577-578.
Öztürk, G., Yıldırım, Z., 2018. Melezleme yoluyla Ege bölgesi koşullarına uygun patates (Solanum tuberosum l.) klonlarının elde edilmesi. 2014-ZRF-052 no’lu Proje Sonuç Raporu, Bornova-İzmir.
Simmonds, N.W., 1997. A review of potato propagation by means of seed, as distinct from clonal propagation by tubers. Potato Research, 40: 191-214.
Steel, R.G.D., Torrie, J.H., 1980. Principles and procedures of statistics. McGaw-Hill Book Company, Inc. N.Y.
Swiezyflski, K.M., 1984. Early generation selection methods used in polish potato breeding. Invitational paper presented to early generation selection methods for resistance and horticultural factors symposium. PAA 65th Annual Meeting, August 4, p. 385.
TÜİK., 2023. Türkiye İstatistik Kurumu. Bitkisel Üretim İstatistikleri. (https://data.tuik.gov.tr) (Erişim Tarihi: 31.07.2023).
Yıldırım, M.B., Çalışkan, C.F., Çaylak, Ö., Yıldırım, Z., 1988. Erkenci ve tohumdan üretim teknolojisine uygun patates klonlarının melezleme yoluyla elde edilmesi. Ege Üniversitesi Araştırma Fonu 114 Nolu Proje Kesin Raporu. Bornova.
Yıldırım, M.B., 1979. Patates yetiştirilmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 395.
Yıldırım, M.B., Yıldırım, Z., 2002a. Patates Tarımı. Patates ıslahı, s.1-26
Yıldırım, M.B., Yıldırım, Z., 2002b. patates ıslahı ve biyoteknolojisi. Ege Üniversitesi Yardımcı Ders Kitapları. Bornova-İzmir
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Yayımlanan makalenin telif hakları yazarına aittir.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 