Farklı Gıda İşletmelerinde HACCP Sisteminin Uygulanması ve Analizi, Gaziantep İli Örneği


Özet Görüntüleme: 278 / PDF İndirme: 185

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7969769

Anahtar Kelimeler:

HACCP, gıda işletmesi, gıda güvenliği

Özet

 Bu çalışma, Gaziantep İli’nde faaliyet gösteren küçük-orta ölçekli gıda işletmelerinin HACCP uygulamaları ile kurum yöneticilerinin bu konudaki bilgi düzeyleri hakkında veri elde etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla, 10 Mayıs 2022 – 08 Ağostos 2022 tarihleri arasında Gaziantep İli’nde faaliyet gösteren 50 adet küçük-orta ölçekli gıda işletmesi yöneticilerine kesitsel bir anket uygulanmıştır. Anket görüşmeleri yüz yüze görüşme tekniği ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin istatistiksel analizinde Kruksal Wallis ve Mann-Whitney U testleri kullanılmıştır. Çalışmada, kurum HACCP uygulamalarının toplam skoru; otel ve kafe işletmelerinde en yüksek (70 puan), restoran işletmelerinde daha düşük (68,5 puan), tatlı ve pasta işletmelerinde en düşük (65 puan) olarak bulunmuştur. Restoran ve otel-kafe işletmelerinde, işletme yöneticilerinin demografik özellikleri ile HACCP toplam skoru arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmazken (p>0,05), tatlı ve pasta işletmelerinde; yaş ve deneyim ile alınan toplam skor arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (sırasıyla, p=0.050, p=0.043). Toplam 50 işletmenin %82’sinin HACCP sistemi hakkında bilgi sahibi olduğu, fakat %18’ inin HACCP sistemini bilmediği belirlenmiştir. İşletmelerin %80’inin HACCP sistemini uyguladığı ve %20’sinin ise sistemi bilmesine rağmen uygulamada bazı sorunlarla karşılaştığı belirlenmiştir. Sonuç olarak,  Gaziantep İli’nde faaliyet gösteren gıda işletmelerinin HACCP sistemini uygulama düzeylerinin ortalama bir seviyede olduğu, geliştirilmesi için düzenli eğitim faaliyetlerinin yapılması gerektiği, altyapı eksikliklerinin giderilmesi ve ISO: 22000:2018 akreditasyonu konularında gerekli profesyonel desteğin sağlanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Referanslar

Abebe, E., Gugsa, G., Ahmed, M., 2020. Review on major food-borne zoonotic bacterial pathogens. Journal of Tropical Medicine, 19.

Akoğlu, A., Tuncer, T., 2017. Thel evel of food safety knowledge of gastronomy and culınary arts students in Turkey. International Journal of Agriculture, Environment and Bioresearch, 2(6): 2456-8643.

Anonim, 2010. 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu. Yayımlandığı Resmi Gazete: 13.06.2010, 27610. (Erişim tarihi: 20.06.2022)

Anonim, 2013. Hijyen Eğitimi Yönetmeliği. Yayımlandığı Resmi Gazete: 05.07.2013, 28698. (Erişim tarihi: 20.06.2022)

Baş, M., Ersun, A.Ş., Kıvanç, G., 2006. Implementation of HACCP and prerequisite programs in food businesses in Turkey. Food Control, 17(2): 118-126.

Celaya, C., Zabala, S. M., Pérez, P., Medina, G., Mañas, J., Fouz, J., Agundo, N., 2007. The HACCP system implementation in small businesses of Madrid’scommunity. Food Control, 18(10): 1314-1321.

Dzwolak, W. 2019. Assessment of HACCP plans in standardized food safety management systems–the case of small-sized polish food businesses. Food Control, 106: 106716.

Erkmen, O., 2010. Gıda kaynaklı tehlikeler ve güvenli gıda üretimi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 53(3): 220-235.

Evren, M., Ataman, R.P., 2020. Gıda güvenliği ve etik. Türkiye Biyoetik Dergisi, 7(4): 169-177.

Girgin, G.K., 2008. HACCP Sisteminin Otel İşletmeleri Açısından Değerlendirilmesi: 5 Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.

Giritlioglu, I., Batman, O., Tetik, N., 2011. The knowledge and practice of food safety and hygiene of cookery students in Turkey. Food Control, 22(6): 838-842.

Gürbüz, S., Çelikel Güngör, A., Arık Yüksel, T., İflazoğlu, N., Toprak, L., 2019. Yiyecek-İçecek İşletmelerinde HACCP Sisteminin Uygulanmasının Önündeki Engeller: Mardin Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(4): 2685-2700.

Karabal, A., 2019. Gıda mevzuatı ve gıda güvenliği. International Journal of Social and Humanities Sciences, 3(1): 179-198.

Kirdar, S.S., 2018. Food safety practices, levels of knowledge, and problems of dairy companies in Turkey. Journal of Food Safety, 38(2): e12431.

Lund, B.M., 2015. Microbiologicalfood safety for vulnerable people. International Journal of Environmental Research and Public Health, 12(8): 10117-10132.

Mehta, S., 2020. Nutritional status and COVID-19: an opportunity for lasting change? Clinical Medicine, 20(3): 270- 273.

Seda, O., 2016. Bitlis Devlet Hastanesinde 2010-2016 yılları arasında görülen gıda zehirlenmesi vakalarının incelenmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 8(3): 932-946.

Oğur S., Erkan N., 2019. İstanbul’un bazı semtlerinde yaşayan bireylerin gıda güvenliği ve hijyen konusundaki bilgi ve tutumları. BEÜ Fen Bilimleri Dergisi. 8(1): 270–286.

Özdamar, K., 1999. Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi. Kaan Kitabevi, Eskişehir, Türkiye, 535.

Sav, R., 2018. Bir Beyaz Peynir Üretim Tesisinde HACCP Sisteminin Kurulması. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.

Şener, Y., Çılgınoğlu, H., 2022. Yiyecek-içecek işletmelerinin konveksiyonel mutfaklarında iş görenlerin güvenilir gıda ve iyi hijyen uygulamaları: Kastamonu Örneği, New Era International Journal of Interdisciplinary Social Researches.

Taha, S., Osaili, T.M., Saddal, N.K., Al-Nabulsi, A.A., Ayyash, M.M., Obaid, R.S., 2020. Food safety knowledge among food handlers in food service establishments in United Arab Emirates. Food Control, 110: 106968.

Tomasevic, I., Kuzmanović, J., Anđelković, A., Saračević, M., Stojanović, M.M., & Djekic, I. (2016). The effects of mandatory HACCP implementation on microbiological indicators of process hygiene in meat processing and retaile stablishments in Serbia. Meat Science, 114: 54-57.

TSE, 2018. TS EN ISO 22000- Gıda güvenliği yönetim sistemleri- gıda zincirindeki herhangi bir organizasyon için gereksinimler. Türk Standartlaeı Enstitüsü, Bakanlıklar/Ankara. (Erişim tarihi: 20.06.2022)

Tuncer, T., Akoğlu, A., 2020. Food safety knowledge of food handlers working in hotel kitchens in Turkey. Food and Health, 6(2): 67-89.

WHO, 2019. Foodsafety is everyone’sbusiness. https://www.who.int/news-room/detail/ 06-06-2019-food-safety-iseveryones-business. (Erişim Tarihi: 20.06.2022).

Yıldız, G., 2019. Tekirdağ ili Süleymanpaşa ilçesinde okul kantin ve yemekhanelerinin hijyen durumu ve çalışanların hijyen bilgi düzeyleri üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.

İndir

Yayınlanmış

2023-06-05

Nasıl Atıf Yapılır

TERKURAN, M., & YILDIZ, N. S. (2023). Farklı Gıda İşletmelerinde HACCP Sisteminin Uygulanması ve Analizi, Gaziantep İli Örneği. MAS Uygulamalı Bilimler Dergisi, 8(2), 307–319. https://doi.org/10.5281/zenodo.7969769

Sayı

Bölüm

Makaleler