Harran Antik Kenti Arkeolojik Kazılarında Meydana Çıkan Kalıntıların Lüminesans Tarihlendirilmesi
Özet Görüntüleme: 149 / PDF İndirme: 72
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7646285Anahtar Kelimeler:
OSL, luminesans, tarihleme, arkeoloji, HarranÖzet
Lüminesans tarihlendirme tekniği, toprak ve tuğla gibi inorganik malzemelerin en son ısı veya ışığa maruz kaldığı tarihin belirlenmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada Harran Antik Kenti’nde yürütülen arkeolojik kazılarda gün ışığına çıkarılan yapıların inşa tarihleri tayin edildi. Bu amaç doğrultusunda malzemelerin yıllarca toprak altında biriktirdiği radyasyon enerjisi, OSL tarihlendirme sistemiyle lüminesans fotonlarına dönüştürüldü. Bu fotonların sayımları SAR protokolü izlenerek paleodozlara dönüştürüldü. Toprak numuneler arkeolojik yaşların çok üzerinde paleodoz değerleri verdi. Bunun yanı sıra tuğla numunelerinin ikisinden beklenen paleodoz değerleri bulundu. Diğer taraftan aynı malzemelerden çevresel yıllık doz hızı değerleri ortalama 2.67 mGy.Yıl-1 bulunduğu, çevresel doz hızı değerleri kabul edilebilir radyoaktivite seviyelerindedir. Tarihlenen yapıların en erken 11. yüzyılın ortasında inşa edildiği belirlenmiştir.
Referanslar
Aitken, M.J., 1985. Thermoluminescence Dating. Academic Press.
Aitken, M.J., 1998. An Introduction to Optical Dating. Oxford University Press.
Atlıhan, M.A. 2019. Polimineral içerikli seramik bir numunenin lüminesans tekniklerle eşdeğer dozunun belirlenmesinde farklı bir yöntemin kullanımı. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 26(3): 519-523.
Bozkurt, A., Yorulmaz, N., Kam, E., Karahan, G., Osmanlıoglu, A.E., 2007. Assessment of environmental radioactivity for Sanlıurfa region of southeastern Turkey. Radiation Measurement, 42: 1387-1391.
Önal, M., Mutlu, S.İ, Mutlu S., 2019. Harran çevresi ve arkeolojisi. ISBN:978-975-7394-55-6. Şurkav Yayınları, Şanlıurfa. s.299-324.
Pawlak, M.K., Chruscinska, A., Biernacka, M., Palczewski, P., 2022. Thermal stability assessment of OSL signal by measuring the OSL thermal depletion curves. Radiation Measurement, 199, Article no: 111505.
Singh, A.K., Manna, I., Kumar, P., Dawar,A., Kumar,P., Murari, M.K., 2022, A new and effective method for quartz-feldspar separation for OSL and CRN dating. Quaternary Geochronology, 72, Article no: 101315.
Wintle, G., 1997. Luminescence Dating: Laborartory Procedures and Protocols. Radiation Measurement, 27: 769-817.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 MAS Uygulamalı Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.