Melezleme İle Elde Edilen Patates Klonlarının İn Vitro Mini Yumru Verimlerinin Belirlenmesi
Özet Görüntüleme: 173
/ 
PDF İndirme: 79
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7457131Anahtar Kelimeler:
Patates Klon, meristem kültürü, nod kültürü, mini yumruÖzet
Çalışma 2018-2019 yıllarında Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü doku kültürü laboratuvarı ve tohumluk patates üretim fideliklerinde yürütülmüştür. Çalışmada genetik materyal olarak melezleme ile elde edilen 15 patates klonu ve 3 kontrol gurubu kullanılmıştır. Bu genetik materyal in vitro’da meristem kültürüne alınmış, nod kültürü ile çoğaltılarak in vitro fideler elde edilmiştir. Aklimitizasyonu sağlanan in vitro bitkiler mini yumru verimleri için Tesadüf Parselleri Deneme Desenine göre 3 tekerrürlü olarak sera denemesine alınmıştır. Sera denemesinde verim özellikleri bakımından patates klonları arasında istatistiksel olarak fark bulunmuştur. Yumru sayısı bakımından Klon 6/7 (5.3), Klon 154 (5.0) ve Klon 160 (5.0) en yüksek ortalamayı vermiştir. Tek yumru ağırlığı bakımından Klon 195 (8.7 g), tek bitki verimi ve yumru eni bakımından Klon 90 en yüksek ortalamayı vermiştir. Yumru boyu bakımından Klon 185 (3.7 cm) en yüksek bulunmuştur. Sera denemesi sonucu elde edilen mini yumrular Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 2 tekerrürlü fidelik denemesine alınmıştır. Fidelik denemesi verim özellikleri bakımından patates klonları arasında istatistiksel olarak fark bulunmuştur. Yumru sayısı bakımından Klon 13 ve Klon 177 10.8 ile en yüksek ortalamayı vermiştir. Tek yumru ağırlığı bakımından Klon 184 (56.4g) en yüksek bulunmuştur. Ocak ve parsel verimi bakımından Klon 154 sırasıyla 500.5 g ve 2.5 kg ile en yüksek bulunmuştur. Yumru eni bakımından Klon 122 (5.0 cm) ve yumru boyu bakımından Klon 194 (5.6 cm) en yüksek bulunmuştur. Bu çalışmada in vitro’da meristem kültürü ile geliştirilen patates klonlarının genetik stokları ve bunlardan elde edilen hastalıksız mini yumruları tarla verim denemelerine alınarak ıslah programlarında değerlendirilebilir.
Referanslar
Acikgoz, N., Ilker, E., Gokcol, A. 2004. Evaluation of biological research in computer. E.U. TOTEM, Publication No:2, Izmir (in Turkish).
Ahloowalia, B.S. 1999. Production and performance of potato mini-tubers, Euphytica, 75: 163-172.
Al-Ani, M., Abdulmajed, W.A., El-Kaaby, E.A.J., Ibrahim, A.M., Naser, F., Redha, A., Ahmed, M., Abdalzahra, S., 2017, Field performance evaluation of two potato (Solanum tuberosum L.) cultivars propagated in vitro, International Journal of Multidisciplinary and Current Research, ISSN: 2321-3124.
Dimante, I., Z. Gaile. 2014. Potato minitubers technology – its development and diversity Research for Rural Development. 1: 69-76.
FAO, 2020, http://www.fao.org/faos tat/en/#data/QC (Erişim tarihi 7 Eylül 2022)
Günel, E., Çalışkan, M.E., Kuşman, N., Tugrul, K.M., Yılmaz, T.A., Ağırnasligil, T., Onaran, H., 2010. Nişasta ve şeker bitkileri üretimi. Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı-1, 11-15 Ocak 2010, Ankara.
Murashige, T., Skoog, F. 1962. A revised medium for rapid growth and bioassay with tobacco cultures, Physiol. Plant., 15:473-479.
Öztürk, G., Yildirim, Z. 2011. Uniformity of potato minitubers derived from meristem cultures of nuclear seed stocks, Turkish Journal of Field Crops, 16: 149-152.
Öztürk, G., Yildirim, Z. 2014. Comparison of Old and New Clones of Potato Nuclear Seed Stocks for Tuber Uniformity in The Greenhouse, Turkish Journal of Field Crops, 19 (1): 90-95.
Öztürk, G. 2017, Comparison of minitubers of in vitro potato seedlings in seedbed conditions, 5th International Molecular Biology and Biotechnology Congress, 25-19 August 2016, Macedonia.
Öztürk, E., Polat, T. 2017. Tohumluk Patates Yetiştiriciliği ve Önemi, Alınteri Journal of Agricultural Sciences. 32(1): 99-104.
Öztürk, G. 2018. Melezleme Yoluyla Ege Bölgesi Koşullarına Uygun Patates (Solanum tuberosum L.) Klonlarının Elde Edilmesi, Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar 2014-ZRF-052 no’lu proje Sonuç Raporu, Bornova-İzmir.
Öztürk, G., Yildirim, Z. 2020b. Tuber Characteristics of Disease Free Meristem Clones of Some Potato Genotypes, Turkish Journal of Field Crops, 25: 174-180.
Öztürk, G., Yildirim, Z. 2020a. New potato breeding clones for regional testing in Western Turkey. Turkish Journal of Field Crops, 25(2): 131-137.
Öztürk, G. 2021a. Comparison of performances second crop product of some potato clones obtained by crossing, Cukurova 7th Internatıonal Scıentıfıc Researches Conference, 7-8 September, Adana, p. 641-663.
Öztürk, G. 2021b. Comparison of mini tuber yield of potato clones, Hagia Sophia 3. International Conference On Multidisciplinary Scientific Studies, September 15-16, Istanbul, p. 914-921.
Öztürk, G. 2021c. Comparison of Mini Tuber Performances of Some Potato Clones Obtained by Crossing, 6. Uluslararası Erciyes Bilimsel Araştırmalar Kongresi 1-2 Eylül, Kayseri, 208-219.
Öztürk, G. 2022. Patateste melezleme yoluyla ege bölgesine uygun erkenci ve verimli çeşitlerin geliştirilmesi, Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar FGA-2019-20749 no’lu proje Sonuç Raporu, Bornova-İzmir.
Pruski, K. 2007. The canon of potato science: in vitro multiplication through nodal cuttings. Potato Research 50:293-296.
Ranalli, P., E. Forti, G. Mandolino, B. Casarini. 1990. Improving production and health of seed potato stocks in Italy. Potato Research 33: 377-387.
Simmonds, N.W. 1997. A review of potato propagation by means of seed, as distinct from clonal propagation by tubers, Potato Research, 40: 191-214.
Struik, P. 2007. The canon of potato science: minitubers, Potato Research, 50: 305-308.
Steel, R.G.D., J.H. Torrie. 1980. Principles and Procedures of Statistics, McGaw-Hill Book Company, Inc. N.Y.
Tai, G.C., Young, D.A. 1984. Early generation selection for important agronomic characteristics in a potato breeding population. American Potato Journal, 61(7): 419-434.
Wang, P.J., Hu, C.V. 1982, In vitro mass tuberization and virus free seed potato production in Tiwan. Amer. Pot. Journl., 59: 33-39.
Yıldırım, M.B., Yıldırım, Z. 1984. Meristem kültürü yoluyla virüssüz patates tohumluğu elde edilmesi üzerine araştırmalar, E.Ü.Z.F. Dergisi 21:45-50.
Yıldırım, Z. 1995. Patates fidelerinden mini yumru çoğaltımı, E.Ü.Z.F. Dergisi, 32: 91-97.
Yıldırım, M.B., Yıldırım, Z. 2002a. Patates Tarımı, Patates Islahı, 1-26
Yıldırım, M.B., Yıldırım, Z. 2002b. Patates ıslahı ve biyoteknolojisi, Ege Üniversitesi Yardımcı Ders Kitapları, Bornova-İzmir
Yılmaz, H., Demircan, V., Erel, G. 2006. Bazı önemli patates üreticisi illerde patates üretim maliyeti ve gelirinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(1):22-32.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 MAS Uygulamalı Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 