Yüksek Nikotinli Oriental Tütün Hatlarının Belirlenmesi
Özet Görüntüleme: 220
/ 
PDF İndirme: 122
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7338230Anahtar Kelimeler:
Oriental tütün, çeşit, verim, kalite, nikotinÖzet
Tarım, küresel devletlerin kalkınmasında ve sosyal yapının düzenlenmesinde, en önemli ekonomik etmenlerden biridir. Keyif verici özelliği ve önemli bir tarihsel geçmişe sahip tarımsal ürün olan tütün, farklı kültürler tarafından üretilmiş ve kullanılmıştır. Bu çalışma 2021 yılında Manisa ilinin Şehzadeler ilçesine bağlı Halitli Köyü’nde Alliance One Tütün A.Ş’ye bağlı AR-GE arazisinde yürütülmüştür. Araştırmamızda potansiyel 10 hat ve Birlik 124 standart çeşidi, kontrol çeşit olarak kullanılmıştır. Tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülen çalışmada ümitvar hatların belirlenmesinde verim (kg/da), ekspertiz kalitesi (randıman) ve çiçeklenme süresi (gün), bitki boyu (cm), yaprak sayısı (adet/bitki), yaprak eni (cm) ve yaprak boyu (cm) gibi özelliklerin yanında toplam alkaloid (nikotin) (%), toplam indirgen şeker ve (%), ham kül (%) içeriklerine bakılarak kontrol çeşit olan Birlik 124 ile mukayese edilmiştir. Araştırmanın çıktılarına göre, verim bakımından elde edilen sonuçlar ortalama kuru yaprak veriminin 139.3 kg/da olduğu ve araştırmada kullanılan bazı hatların kontrol çeşide göre kıyasla iyi sonuçlar verdiği görülmüştür. Çalışmamızda bulduğumuz sonuçlara göre, ekspertiz kalite değerleri açısından 23 ve 28 no’lu hatlar genotipe bağlı olarak diğer hatlara ve kontrol çeşide göre daha iyi olduğu saptanmıştır. Ayrıca sonuçlar incelendiğinde, nikotin oranının %1.13–1.55 aralığında olduğunu ve Ege Bölgesi tütünleri için önceki çalışmalarda belirlenen üst sınıra yakın düzeyde sonuçlar verdiği görülmektedir. Kimyasal analiz değerlerinden toplam indirgen şeker bakımından elde edilen sonuçlar %12.05–14.70 arasındaki sonuçlar ile Ege Bölgesi tütünleri için kabul edilen sınır değerler ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Ülkemiz tarımında ve ekonomisinde oriental tütünün sürdürülebilirliğinin devamlılığı, yeni endüstri taleplerinin karşılanması ve tütün sektörünün yeni çeşitlere ihtiyacı dikkate alınarak ümitvar hatların elde edileceği istatistiksel bakımdan bu tezde belirlenmiştir.
Referanslar
Abdallah, F., 1986, Tütün Kalitesi Ölçülebilir mi? (Çeviri: K. Ketenci). Tekel Enstitüsü, İstanbul.
Acikgoz, N., Ilker, E., Gokcol, A., 2004, Biyolojik araştırmaların Bilgisayarda Değerlendirilmeleri E.Ü. Tohum Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayın No:2 Bornova/İzmir.
Anonim, 1969, Bestimmung Der Alkaloide in Tabakerzeugnissen. Deutschenormen. DK.663. 57. 543.062. 547. 94 DIN 1024. (Erişim Tarihi: 10.04.2022).
Anonim, 2005. Yıllık Faaliyet Raporu. Tekel Genel Müdürlüğü Yayınları. İstanbul.
Anonim, 2006, TSE 1000 Türk Tütünleri Standardı UDK 633.71. Ankara. (Erişim Tarihi: 11.04.2022).
Anonim, 2018, Tütün Eksperleri Derneği, 2018 Tütün Raporu Web sitesi, https://www.zmo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=30641&tipi=38&sube=0 (Erişim Tarihi: 11.04.2022).
Anonim, 2020, Tütün Eksperleri Derneği, 2020 Tütün Raporu Web sitesi, http://www.tutuneksper.org.tr/files/sidebar/Tutun_Raporu_3f8e8dbgv7uo8.pdf (Erişim Tarihi: 24.05.2022).
Anonim, 2021. Tütün Eksperleri Derneği. ‘’Tütün Yaprağındaki Bileşikler‘’ http://www.tutunek sper.org.tr/kaynaklar/fermantasyon/tutun-yapragindakibilesikler. (Erişim Tarihi: 21.03.2022).
Cabadan, H., Ekren, S., Ilker, E., 2014, Effects of different fertilizer application on the yield of Izmir tobacco. In 25th International Scientific Experts Congress on Agriculture and Food Industry. Poster Presentation 2: 249-252.
Collins, W.K., Hawks, S.N. 1993, Principles of flue-cured tobacco production. Collins.
Çamaş, N., Karaali, H., Özcan, H., 2007, “Erbaa-Taşova Şartlarında Farklı Gübre Dozlarının Basma Tütün Genotipinin Verim, Kalite ve Teknolojik Özellikleri Üzerine Etkileri”, 2007 Yılı TTL Dış Tic. A.Ş.’nin Araştırma Sonuç Raporu.
Çelen, A.E., Yuksel, O., Ekren, S., İlker, E. 2015. The Effects of Different Curing Methods on Some Chemical Properties and Tobacco Quality of Izmir Type Tobacco. 26th International Scientific Expert Conference of Agriculture and Food Industry. 27-30 September 2015. Sarejova/Bosna-Herzogania.
Emiroğlu, Ü., Sekin, S., Bürün, B. 1987. Anter kültüründen yararlanarak ege bölgesi tütünleri için yeni hatların geliştirilmesi. Doğa Tu. Tar. ve Or. D. C. 11 s.2 (TOAG-480).
Ekren, S. 2007. Ege bölgesi tütünlerinde verim ve kalitenin değişmesinde etken olan faktörlerin araştırılması s:2-3-4
Ekren, S., Sekin, S. 2008. Ege Bölgesi Tütünlerinin Verim ve Bitkisel Özellikleri ile Aralarındaki İlişkilerin Saptanması. E. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Bornova/İzmir.
Ekren, S. 2015. Ege Bölgesi Tütünlerinin Verim ile Ekspertiz ve Kimyasal Özellikler Arası İlişkilerin Araştırılması. E.Ü. Araştırma Fonu. 2011-ZRF-026 No’lu Proje.
Ekren, S., Er, C., Celen, A.E., Ilker, E., 2015. The effects of different planting methods on tobacco quality and yield on izmir type tobacco. 26th International Scientific Expert Conference of Agriculture and Food Industry. pp.259-264. September 27-30. Sarejova/Bosna-Herzogania.
Ekren, S., Ilker, E. 2017, The influence of clipping application on yield and some yield parameters of Aegean types tobaccos. Turkish Journal of Field Crops, 22(2): 218-226.
Esendal, E., A.K. Ayan., S. Aytaç, N, Çamaş. 1997. Bafra Populasyonundan Toplanan Tütün Hatlarının Bazı Özelliklerinin Analizi. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül, 611-613, Samsun.
Gencer, S. 2001. Türkiye tütün çeşitleri. ege tarımsal araştırma enstitüsü yayınları. Yayın No: 101. Menemen / İzmir.
Genov, I. 2019. I. Uluslararası Tütün Çalıştayı Sonuç Raporu, 10 Haziran 2019.
Kara, S. 1993. Diallel analysis of inheritance of some quantitative characters in tobacco (Nicotiana tabacum L.) (Doctoral dissertation, Phd Thesis, Ondokuz Mayıs University, Graduate School of Sciences, Samsun).
Karabulut, Y., Ekren, S. 2022. Ege bölgesi tütün fidelerine uygulanan sıvı organik gübrenin verim ve verim komponentleri ile bazı kalite özellikleri üzerine etkisi. ISPEC Journal of Agricultural Sciences, 6(2): 282-293.
Kınay, A. 2010. Effects of different nitrogen rates on yield and quality of tobacco (Nicotiana tabacum L.). M. Sc. Thesis. Gaziosmanpaşa University, Graduate School for Applied Sciences, Department of Crop Science. Tokat.
Korkmaz, A. 2006. Ege bölgesi geçit koşullarında bazı tütün çeşitlerinin agronomik ve kalite özellikleri üzerine bir araştırma. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi). Bornova/İzmir.
Köseoğlu, E., Fatih, U., Saraymen, R., Canatan, H., Coşkun, A., Bilgen, M. 2014. Elektronik sigara kullanımına objektif bakış. Cukurova Medical Journal, 39(3): 572-580.
Kurt, D., Ayan, A.K. 2014, Organik tütün (Nicotiana tabacum L.) üretiminde farklı gübre kaynakları ve dozlarının verim üzerine etkileri. Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpaşa University, 2:7-14.
Kurt, D. 2011. Organik tütün (Nicotiana tabacum L.) üretiminde farklı gübre kaynakları ve kaliteye etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 54s, Samsun.
Kurt, D., Kınay, A. 2021. Effects of irrigation, nitrogen forms and topping on sun cured tobacco. Industrial Crops&Products. 162 (2021) 163276.
Küçüközden, R., Peksüslü, A., Sekın, S. 2002. Yield and quality characters of izmir type tobacco cultivars ın İzmir region of Turkey. Ii. Balkan Scientific Conference Quality And Efficiency Of The Tobacco Production, Treatment And Processing. Plovdiv, Bulgaria. September.
Leete, E. 1980. Alkaloids derived from ornithine, lysine, and nicotinic acid. In Encyclopedia of Plant Physiology, New Series 8, E.A.
Lindsay, H. 1973. A Clorimetric Estimation of Reducing Sugars in Potatoes. Potato Research, 16: 176-179
Mercimek, H.V. 2016. Oryantal tütünde (Nicotiana tabacum L.) hasat sonrası farklı kurutma sistemlerinin verim ve kalite özelliklerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 113s, Tokat.
Nelson, R.A. 1960. Potantiometric Determination of the Chloride Content of Tobacco. Journal of the A.O.C 43. 3 518.
Otan, H., Apti, R. 1989. Tütün. 1 inci baskı. İzmir: ETAEM yayını, 1989: 9.
Özcan, H. 2014. Tütünde (Nicotiana tabacum L.) farklı hasat şekillerinin verim ve kalite özelliklerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 51 s, Tokat.
Özçam, A., Sekin, S. 1983. Ege bölgesinde uygulanan değişik kırım zamanı ve kurutma işlemlerinin ege 64 tütününün kalitesinde meydana getirdiği değişmeler. Tekel Enstitüleri Yayın No Tekel 277 EM/001. İstanbul.
Peksüslü, A. 1998. Bazı türk tütün çeşitlerinin İzmir-Bornova koşullarında morfolojik, fizyolojik ve biyokimyasal özellikleri. Doktora Tezi, E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova- İzmir.
Peksüslü, A., Gencer, S. 2001. Ege Bölgesi tütünlerinin kimyasal özelliklerinin saptanması. Ege İhracatçı Birlikleri. 2000 Yılı sonuç Raporu. E.T.A.E. Menemen/İzmir.
Peksüslü, A., Çamaş, N., Yılmaz, İ., Kurt, D. 2010. Türkiye tütün genetik kaynakları ve sektörde kullanımı. uluslararası oryantal tütün sempozyumu. 5. Nisan 2010. Sapancı Kültür Sarayı. İzmir.
Prasannasimha Rao, G.S.B. 1995. Heterosis and combining ability in cigar filler tobacco (N. tabacum L.) Tob. Res, 21(1/2): 28-36.
Reddy, P.R.S., Sreeramamurthy, C.H., 1993. Yield and quality of fcv tobacco as affected by nitrogen nutrition. p. 45-61. In: Plant nutrition effects on production and quality of tobacco. Potash and Phosphate Ins. of Canada.
Şahin, G., Taşlıgil, N. 2013. Türkiye’de tütün (Nicotiana tabacum L.) yetiştiriciliğinin tarihsel gelişimi ve coğrafi dağılımı. Doğu Coğrafya Dergisi, 18(30).
Şenbayram, M. 2006. Effects of nitrogen on water use efficiency, carbon isotope discrimination and some photosynthetic parameters in two oriental tobacco cultivar.
Tan, A.Ş., Memiş, A.A., Aldemir, M., Yılmaz, İ., Kartal, H., Peksüslü, A., Aykas, L. 2016. Türkiye endüstri bitkileri genetik kaynakları. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 26(1): 28-45.
Tang, S., Wang, Y., Li, Z., Gui, Y., Xiao, B., Xie, J., Fan, L. 2012. Identification of wounding and topping responsive small RNAs in tobacco (Nicotiana tabacum). BMC Plant Biology, 12(1): 1-16.
Tepecik, M., Ongun, A.R. 2020a. Kırım zamanlarına göre şark tipi tütünün bazı kalite parametrelerinin belirlenmesi. Turk J Agric Res., 7:156-162.
Tepecik, M., Ongun, A.R. 2020b. Şark tipi tütünün bitki besin elementleri içeriğinin belirlenmesi. E.Ü. Zir. Fak. Dergisi Özel Sayı. 17-25.
Tuncay, H., Sekin, S., Özçam, A. 1985. Akhisar-Manisa Bölgesinde tütün yetiştirilen toprakların toprak özellikleri ve toprak özellikleri ile tütün kalitesi arasındaki ilişkiler. Araştırmalar. Doğa Tu. Tar. Or. D.C.10.S.3.
Usturalı, A., Apti, R., Otan, H., Yazan, G., Şengül, H. 1998. Ege Tütün Bölgesinde sarıbağlar alt populasyonunda seleksiyon çalışmaları. Anadolu Dergisi, 8(1): 1-15.
Uz, E. 1997. İki Ege Tütün çeşidinde farklı dikim zamanları ile plastik örtülü yüksek tünelde kurutmanın verim ve kalite üzerine etkileri. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü. (Doktora Tezi). Bornova/İzmir.
Yagaç, Ç. 2015. Ege Bölgesi tütün çeşitlerinin denizli koşullarında verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ.
Yazan, G. 1989. Maviküfe dayanıklı Ege Bölgesi tütünleri için geliştirilen bazı tütün hatlarının verim ve kalite özellikleri üzerine araştırmalar. EÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı (Doktora Tezi). Bornova/İzmir.
Yazan, G., Apti, R., Usturalı, R., Dizdaroğlu, T., Otan, H. 1993. Ege Bölgesi tütünlerinin plastik örtü altında kurutulması. Anadolu. J. Of AARI 1: 73-97.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 MAS Uygulamalı Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 