Siirt İli Koşullarında Farklı Azot Dozlarının Patateste (Solanum tuberosum L. ) Verim ve Verim Unsurları Üzerine Etkisi
Özet Görüntüleme: 263
/ 
PDF İndirme: 183
DOI:
https://doi.org/10.52520/masjaps.v7i2id191Anahtar Kelimeler:
Patates, Solanum tuberosum , Siirt, azotlu gübre, yumru verimi, verim unsurlarıÖzet
Bu araştırma, 2020 yılı vejetasyon döneminde Siirt Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarla bitkileri deneme alanında, Patateste (Solanum tuberosum L.) farklı azot dozlarının verim ve verim unsurları üzerine olan etkisini tespit etmek amacıyla yürütülmüştür. Patates bitkisine artan dozlarda azot uygulaması, bitki boyu, bitki dal sayısı, bitki başına yumru verimi, bitki başına pazarlanabilir yumru ağırlığı, bitki başına yumru sayısı, bitki başına pazarlanabilir yumru sayısı, parsel verimi ve dekara verimde artışa neden olmuştur. Artan gübre miktarı patateste yumru iriliği üzerine önemli etkide bulunmuştur. Bitki boyu 24.55-46.60 cm, bitki dal sayısı 4.75-6.72 adet, bitki başına yumru verimi 152.50-739.25 gr, bitki başına pazarlanabilir yumru ağırlığı 146.12-739.25 gr, ıskarta yumru ağırlığı 0.25-6.37 gr, bitki başına yumru sayısı 4.42-10.30 adet, bitki başına pazarlanabilir yumru sayısı 4.42-10.30 adet, ıskarta yumru sayısı 0.00-0.625 adet, dekara verim 702.38-3404.36 kg arasında değişmiştir. Sonuçlar, azot uygulamasının 32 kg/da’a kadar artmasının patates bitkisinde verim ve verim unsurlarını olumlu yönde etkilediği göstermiştir. Azot uygulama dozunun daha fazla artırılması, ise verim ve verim unsurları üzerine olumsuz etkide yapmıştır. En yüksek verimi elde etmede sadece verilen gübre miktarı değil aynı zamanda iklim ve toprak koşullarınında verim ve kalite üzerinde büyük önem arz ettiği unutulmamalıdır.
Çalışmada patates bitkisine farklı dozlarda azot uygulamasında bitki boyu, bitki dal sayısı, bitki başına yumru verimi, bitki başına pazarlanabilir yumru ağırlığı, bitki başına yumru sayısı, bitki başına pazarlanabilir yumru sayısı, parsel verimi ve dekara verimde artışa neden olduğu görülmektedir. Artan gübre miktarı patateste yumru iriliği üzerine önemli etkide bulunduğu tespit edilmiştir.
Araştırma sonuçlarına göre; bitki boyu 24.55-46.60 cm, bitki dal sayısı 4.75-6.72 adet, bitki başına yumru verimi 152.50-739.25 gr, bitki başına pazarlanabilir yumru ağırlığı 146.12-739.25 gr, ıskarta yumru ağırlığı 0.25-6.37 gr, bitki başına yumru sayısı 4.42-10.30 adet, bitki başına pazarlanabilir yumru sayısı 4.42-10.30 adet, ıskarta yumru sayısı 0.00-0.625 adet, parsel verimi 4425-21.447 kg, dekara verim 702.38-3404.36 kg arasında değişim gösterdiği görülmektedir.
Çalışma sonucuna göre azotun belli bir düzeye kadar (32 kg/da) artması patates bitkisinde verim ve verim unsurlarını olumlu yönde etkilediği saptanmış, daha fazla artırılması durumunda olumsuz etkide bulunduğu tespit edilmiştir. En yüksek verimi elde etmede sadece verilen gübre miktarı değil aynı zamanda iklim ve toprak koşullarınında verim ve kalite üzerinde büyük önem arz ettiği bilinmelidir.
Referanslar
Akdemir, H., Oktay, M., İget, M.E., Hakerlerler, H., Atıl, H., Öcel, T., 1997. Azotlu gübrelemenin patateste verim, kalite ve makro besin elementi kapsamına etkisi. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(1-2): 1-8.
Arıoğlu, H. 1997. Nişasta ve Şeker Bitkileri, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Genel Yayın No: 188 Ders Kitapları No:57, s: 3-230, Adana.
Arıoğlu, H. 2002. Nişasta ve Şeker Bitkileri Ders Kitabı. Genel Yayın No:188, Ders Kitapları Yayın No: A-57, s:234, Adana.
Arslan, H. 2019. Yarı kurak iklim şatlarında yetiştirilen patates (Solanum tuberosum L.) çeşitlerinde dikim zamanının belirlenmesi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi 6(1): 94-10.
Arslan, B., Kevseroğlu, K. 1991. Bitki sıklığının bazı patates (Solanum tuberosum L.) çeşitlerinin verimi ve önemli özelliklerine etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, (3): 89-111.
Boydak, E., Kayantaş, B. 2017. Bazı patates (Solanum tuberosum L.) çeşitlerinin verim ve verime etkili parametrelerinin belirlenmesi üzerine araşırma. Fen ve Doğa Dergisi, 6:2.
Cerit, C.S., Kaynak, M.A., 2010. Turfanda patates (Solanum tuberosum L.) yetiştiriciliğinde bazı çeşitlerin verim ve verim unsurlarının saptanması. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 7(2): 111-116.
Çöl, N., Akınerdem, F. 2017. Patates (Solanum tuberosum L.) bitkisinde farklı mikarlardaki hümik asit uygulamalarının verim ve verim unsurlarına etkisi, Konya Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi.
Dede, Ö., Kavalcı, R., 2019. Farklı potasyum dozlarının bazı patates çeşitlerinin verim ve kalite parametreleri üzerine etkilerinin belirlenmesi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
Dede, Ö., Oğurlu, E., 2019. Topraktan ve yapraktan hümik asit uygulamalarının patatesin (Solanum tuberosum L.) verim ve bazı verim özelliklerine etkisi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
Dede, Ö., Tatar, E. 2019. Farklı potasyum ve fosfor dozlarının patataeste (Solanum tuberosum L.) verim ve verim unsurları üzerine etkilerinin belirlenmesi, Ordu Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
Demir, M., Çalışkan, S. 2017. Patateste (Solanum tuberosum L.) demir gübrelemesinin bitki gelişimi ve umru verimi üzerine etkileri, KSÜ, Doğa Bilimleri Dergisi, 20(özel sayı), 241-245.
Gezgin, S., Uyanöz, Ş. 1998. Çeşitli azot kaynaklarının patates bitkisinin verim ve bazı özellikleri üzerine etkisi, S. Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bölümü, 22 (1998), 81-86 Konya Tübitak.
Güler, S., Acar, M., Duran, H., Aytaç, S. 2011. Organik patatesyetiştiriciliği üzerinde araştırmalar. Organik tarımAraştırma Sonuçları. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı / Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara/Turkey, pp. 133-137. (1) (PDF) Farklı Organik Gübrelerin Tohumluk Patates (Solanum tuberosum L.) Çeşitlerinde Verim ve Kalite Üzerine Etkileri.
Güler, A., Kolsarıcı, Ö. 1995. Farklı lokasyonlarda yetiştirilen değişik olumlu bazı patates çeşitlerinde (Solanum tuberosum L.) yüksekliğin morfolojik, fizyolojik, verim ve kalite özelliklerine etkisi. Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 19: 389-398.
Günel, E., Çalışkan, M.E., Kuşman, N., Tuğrul, K.M., Yilmaz, A., Ağirnasliğil, T., Onaran, H. 2010. Nişasta ve Şeker Bitkileri Üretimi, Türkiye Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi Bildiri Kitabı, 377-395, Ankara.
İşler, N., Akpınar, M., Şahin, C.B. 2019. Çukurova koşullarında turfanda patates yetiştiriciliğinde farklı azot dozlarının verim ve tarımsal özelliklere etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi, Tarım Bilimleri Dergisi 24(1): 37.
Karadoğan, T., Günel, E. 1992. Bazı patates çeşitlerinin Erzurum ekolojik koşullarına adaptasyonu ile verim ve verim unsurları üzerine bir araştırma. Atatürk Üni, 23, 1-15.
Karadoğan, T., Özer, H., Oral, E., 1997. Gübrelemenin patatesin bazı kalite özelliklerine etkisi, Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 1997.
Kaya, C., Kumlay, A.,M., Karakuş, A., Sefaoğlu, F. 2016. Farklı olgunlaşma grubuna giren patateslerin potansiyel tohumluk üretim alanlarına uyumu. DUFED 5(1) 1-6
MGM, https://www.mgm.gov.tr/veridege rlendirme/il-ve-ilceler-istatistik. aspx?m=SIIRT [ [Ziyaret tarihi: 05 Mayıs 2020 ]
Onaran, H., Nam, M. 2001. Biyolojik azot gübresi dimargon ve biyolojik fosfor gübresi fosforina’nın patates bitkisinde verim ve bazı verim unsurları üzerine etkileri. Niğde Patates Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü.
Öztürk, E., Kara, K., Polat, T., 2007. Azotlu gübre formları ve uygulama zamanlarının patatesin verimi ve yumru büyüklüğü üzerine etkisi, Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, 25 240, Erzurum 2007.
Öztürk, E., Kavurmacı, Z., Kara, K., Polat, T. 2010 The effectsof diffirent nitrojen and phosphorus rates on some guality traits of potato. Potato research, 53(4): 309-312
Öztürk, E., Kurt, G. 2019. İnorganik gübreler ile solucan humusu ve leonarditin patates (Solanum tuberosum L.) bitkisinin verim, verim unsurları ve kalite üzere etkisi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2019.
Samancı, B., Özkaynak, E., Çetin, M.D., 2003. Antalya koşullarında turfanda patates (Solanum tuberosum L.) yetiştiriciliğinde bazı çeşitlerin verim ve verim ile ilgili özelliklerinin belirlemesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(1): 7-33.
Şanlı, A., Karadoğan, T. 2012. Isparta ekolojik koşullarında farklı olgunlaşma grubuna giren bazı patates (Solanum tuberosum L.) çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 16(1): 33-41.
Tunçtürk, M., Tunçürk, R., Yıldırım, B., Eryiğit, T. 2004. Değişik azot dozları ve sıra üzeri mesafelerin patateste (Solanum tuberosum L.) verim ve kalite üzerine etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 14(2): 95-104.
Zelalem, A., Tekalign, T., Nigussie, D. 2009. Response of potato (Solanum tuberosum L.) to diffirent rates of nitrogen and phosphorus fertilization on vertisls at Debre Berhan, in the central highlands of Ethiopia. African Journay of Plant Science, 3(2): 016-024.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 MAS Journal of Applied Sciences
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 