Siirt Koşullarında İkinci Ürün Olarak Karpuz Yetiştiriciliği

Özet

Karpuz sadece ana ürün olarak değil ikinci ürün olarak da yetiştirilebilinir. Ancak su imkânı olan alanlarda (tarla/bahçe/sera vb.) ve sulama suyunun ekonomik olarak kullanımı açısından yüksek sıcaklıklarda daha iyi yetişen karpuz sebzesinin yetiştirilmesi kaçınılmaz olmalıdır. Karpuz sebzesi özellikle yaz mevsiminde her öğün tüketilen bir sebzedir ve ikinci ürün yetiştiriciliğinde elde edilen ürün yerel pazarlarda dahi tüketilmektedir. Bu araştırmada, yüksek sıcaklıklarla geçen uzun yaz mevsimine sahip Siirt ekolojisinin ikinci ürün karpuz yetiştiriciliği denenmiştir. Bitkisel materyal olarak, Bahçe bitkileri bölümünün gen havuzunda yer alan karpuz hat ve genotipleri (11 adet) kullanılmıştır. Deneme, üretici koşullarında ve üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Buğday hasadından sonra (17 Haziran) direkt tohum ekimi ile kurulan araştırmada; meyve eni (cm), meyve boyu (cm), ortalama meyve ağırlığı (kg) ve verim (kg/da) ölçümleri yapılmıştır. Meyve eni değerleri açısından en yüksek değer, eski yerel genotibimizden (3 no’lu) elde edilirken, bu genotibimizi üçlü melezleme sonucu elde edilen 12 no’lu melez takip etmiştir. Meyve boyu değerleri açısından ise en yüksek değer, üçlü melez sonucu elde edilen F1 hat’a (12 no’lu hat) ait olduğu saptanmıştır. Eski yerel genotiplerimizden olan 3 no’lu genotip, ortalama meyve ağırlık değerleri açısından en yüksek değere sahip genotip olmuştur. Verim değerleri açısından ise 12 no’lu hat en yüksek değere sahip olurken, araştırmada kullanılan ticari (standart) çeşit verim değerleri açısından ikinci sırada yer almıştır. Genelde Güneydoğu Anadolu bölgesinin, özelde de Siirt koşullarının ikinci ürün ve yüksek sıcaklıklarda pozitif tepki veren kabakgiller (özellikle karpuz) için uygun olduğu saptanmıştır.