Ağır Bünyeli Toprakta Azot Magnezyum ve Demir Uygulamalarının Maydanoz Bitkisinin Klorofil, C Vitamini, Nitrat ve Nitrit İçeriğine Etkisi

Özet

İnsan beslenmesinde önemli yeri olan sebzelerin, birim alandan alınan verim düzeyinin artırılması yanında kimi kalite öğelerinin iyileştirilmesi, bunların dengeli ve yeterli düzeyde beslenmeleri ile olasıdır. Sebzelerin kalite öğeleri olarak dış kalite öğeleri (şekli, büyüklüğü, rengi gibi) ve iç kalite öğeleri (vitamin, protein, karbonhidrat, besin maddeleri ve NO3 ve NO2 miktarları) üzerinde durulmaktadır. Sebzelerin iç kalite öğeleri,  insanların beslenmeleri ve sağlıkları yönünden önem taşımaktadır. Özellikle yüksek NO3 biriktirme yeteneğine sahip kimi sebzelerin (ıspanak, marul, semizotu, roka, tere, maydanoz, vb.) kapsadığı NO3 miktarı insan sağlığı yönünden önemlidir. Bu çalışma farklı dozlarda azotlu, magnezyumlu ve demirli gübre uygulamalarının maydanoz bitkisinin beslenmesi ve kalitesi üzerine olan etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Serada,  saksı denemesi şeklinde yürütülen ve maydanoz yetiştirilen çalışmada azotlu (Amonyum Nitrat  %33 N),  magnezyumlu (Magnezyum sülfat %16 MgO) ve demirli olmak üzere (Demir Sülfat  %20 Fe), 3 farklı gübre kullanılmıştır. Kontrol uygulaması olarak 10 kg/da N-P2O5-K2O hesabı ile 15-15-15 kompoze gübresi kullanılmıştır. Deneme konuları olarak 13-16-19-22-25-28 ve 31 kg/da N;  4-8-12-16-20-24 ve 28 kg Mg ve dekara 0,8-1,6-2,4-3,2-4,0-4,8-5,6 kg Fe hesabı ile saksılara gübre uygulamış, 3 tekrarlamalı olarak çalışma toplam 66 saksıda yürütülmüştür. Artan dozlarda azotlu gübre uygulamaları maydanoz bitkisinin, NO3, NO2, klorofil a, klorofil b ve toplam klorofil içeriği üzerine %1; C vitamini miktarı üzerine %5 düzeyde istatistiki olarak önemli etkili olduğu saptanmıştır. Artan dozlarda magnezyumlu gübre uygulamalarının maydanoz bitkisinin, C vitamini, klorofil a, klorofil b ve toplam klorofil içeriği üzerine %1; NO3 ve NO2 içeriği üzerine %5 düzeyde istatistiki olarak önemli etkide bulunduğu belirlenmiştir. Artan dozlarda demirli gübre uygulamaları maydanoz bitkisinin toplam klorofil a, klorofil b ve toplam klorofil içeriği üzerine %1; NO3 içeriği üzerine %5 düzeyde istatistiki olarak önemli etkide bulunurken toplam NO2 ve C vitamini içeriği üzerine etkisinin önemsiz olduğu saptanmıştır.